PROMJENE ZA KOJE SE TREBA PRIPREMITI: Stalno mi je vruće, loše spavam! Da li sam u perimenopauzi?

Perimenopuaza stiže sve ranije! Sve je više žena koje su već krajem tridesetih na pragu menopauze. Saznajte šta je perimenopauza i koji su simptomi perimenopauze

Naleti vrućine i problemi sa spavanjem su česta pojava tokom perimenopauze, ali to nisu jedini simptomi perimenopauze. Perimenopauza je prelazni period u životu žene, pre ulaska u menopauzu. Uglavnom se dešava u srednjim četrdesetim godinama, mada može početi i u kasnim tridesetim. Perimenopauza, odnosno period pre konačnog prestanka menstrualnog ciklusa, može trajati od dvije do deset godina.

Šta se dešava u perimenopauzi?

Već u perimenopauzi (a ne početkom menopauze, kako se nekada mislilo) jajnici proizvode manje estrogena, čiji nivo može prilično da se mijenja, da bude čas viši, čas niži… Ove promene nivoa hormona mogu značajno narušiti svakodnevni život žene. Budući da ne postoji univerzalni lijek, pristup rješavanju ovih problema je individualan i zasniva se na isprobavanju metoda i preparata do otkrivanja konačnog rješenja.

Osim vrste, simptomi variraju i po intenzitetu – oko 25% žena neće osjetiti izražene simptome. Polovina će imati tegobe koje mogu da se otklone promjenom životnih navika, dok će ostalima biti neophodna medicinska pomoć – kao što su hormonski preparati ili antidepresivi za ublažavanje valunga. U svakom slučaju, nećete iskusiti sve simptome perimenopauze, ali dobro je da znate da ih prepoznate. Neredovna menstruacija i naleti vrućine su najčešći.

Neredovna menstruacija

Kako ovulacija postaje nepredvidljivija, vremenski period između menstruacija može biti duži ili kraći. Ako vam se stalno mijenja dužina menstrualnog ciklusa, sedam dana ili više, možda ste u ranoj perimenopauzi. Ako vam se period između dvije menstruacije produži na 60 dana ili više, moguće je da ste već u kasnoj perimenopauzi. Ali neredovan menstruacija nije jedina promjena. Može se desiti da vam odjednom menstruacija postane bolna, naporna, ili ako ste ranije imali dugotrajna i obilna krvarenja, da odjednom postanu oskudna.

Naleti vrućine (valunzi)

Naleti vrućine ili valunzi su česta pojava i jedan od glavnih simptoma perimenopauze. Mogu se opisati kao rastući talas toplote iznutra od kojeg vam se čini da vam se celo telo pregrijava. Naleti vrućine su još češći u menopauzi – pogađaju oko 75% žena u menopauzi. Valunzi mogu biti različitog intenziteta i trajanja, mogu se javljati samo nekoliko puta u toku dana ili mnogo češće. Srećom, hormonska supstituciona terapija je vrlo efikasna u rješavanju ovog problema.

Problemi sa spavanjem i noćno znojenje

Neke žene se tokom noći zbog valunga bude oblivene znojem, toliko budu mokre da moraju da promijene spavaćicu i posteljinu. Kao i naleti vrućine tokom dana, i noćno znojenje je vazomotorni simptom – regulator tjelesne temperature ne radi kako treba usljed promena u nivou hormona. Zbog tih naleta vrućine, valunga i noćnog znojenja javljaju se problemi sa spavanjem. Učestalo buđenje tokom noći dovodi do nenaspavanosti i umora, ali ponekad san postaje nepredvidljiv i bez valunga.

Promjene raspoloženja

I prije menopauze, u periodu kad počinju da osciliraju nivoi polnih hormona, često se javljaju nagle promjene raspoloženja. Čak trećina žena u perimenopauzi kaže da se osjeća neobjašnjivo neraspoloženo. Možete osjetiti kako odjednom postajete razdražljive, na ivici nerava, bez imalo strpljenja ili kontrole. To može da stvori probleme ne samo vama, već i vašoj porodici i bliskim osobama. Tokom perimenopuaze raste i rizik od anksioznosti i depresije, loše raspoloženje može da vas preplavi toliko da ne vidite izlaz. Lošem raspoloženju doprinose iscrpljujući fizički simptomi perimenopauze, valunzi, noćno znojenje, poremećen san, ali i faktori koji nisu povezani sa hormonskim promjenama.

Umor i glavobolje

U ovom periodu ćete se vjerovatno osjećati stalno umorno i iscrpljeno. Uzrok tome je nizak nivo estrogena, ali i poremećeni nivoi progesterona, hormona štitnjače i nadbubrežnih žlijezda. Količina energije zavisi od svih ovih hormona, pa kada se oni poremete, žene osjećaju iscrpljenost i hronični umor.

Promjene u lučenju hormona mogu prouzrokovati i pogoršanje glavobolja tokom perimenopauze. Ipak, u menopauzi se ovaj simptom povlači.

Problemi sa vaginom i bešikom

Kad nivo estrogena počne da opada, osetićete svrab i nelagodnost tokom seksa. Zbog nedostatka estrogena vagina i unutrašnja sluznica vulve nisu dovoljno „podmazane“ i elastične, te lako budu iritirane tokom odnosa, što izaziva bol. Lokalni estrogen ili hormonska terapija mogu pomoći. Nizak nivo estrogena dovodi i do češćih urinarnih ili vaginalnih infekcija. A gubitak tonusa tkiva može izazvati urinarnu inkontinenciju.

Smanjeni libido

Tokom perimenopauze, često se mijenja i seksualno uzbuđenje. Čak i ako ste imali zadovoljavajući libido i seksualnu bliskost prije menopauze, lako se može desiti da vam odjednom uopšte nije do seksa. Kada nivo estrogena i testosterona (da, i u ženskom tijelu se proizvodi ovaj „muški“ polni hormon!) drastično opadne tokom menopauze, posljedica može biti i smanjenje seksualne želje. Da biste libido vratili na staro podešavanje, biće vam potrebno veliko razumijevanje od strane partnera.

Smanjenje plodnosti

U perimenopauzi, ovulacija postaje nepravilna, pa i vaša sposobnost začeća opada. Sve manje jajnih ćelija sazrijeva u jajnicima. Međutim, sve dok imate menstruaciju, trudnoća je i dalje moguća. Ako želite da izbjegnete trudnoću, koristite kontracepciju sve dok ne uđete u menopauzu, tj. dok 12 mjeseci ne budete imali menstruaciju.

Nepravilan rad srca

Imajte na umu da u ovom periodu može da se javi i lupanje srca zbog promjene nivoa hormona. To je često povezano s valunzima, ali i ne mora biti. Ako ove palpitacije prati otežano disanje ili osjećaj nesvestice, zakažite ljekarski pregled.

Promjena nivoa holesterola

Nizak nivo estrogena i starenje mogu dovesti do promjena i u nivou holesterola u krvi. Povećava se nivo lošeg holesterola (LDL), a smanjuje nivo dobrog holesterola (HDL) – što doprinosi povećanom riziku od srčanih bolesti.

Problemi s varenjem

Hormonske promene mogu dovesti do simptoma tipa IBS, kao što su nadimanje želuca, probavne smetnje, zatvor, dijareja i grčevi. Estrogen dovodi do nadimanja, jer telo zadržava vodu. Međutim, o ovome uvijek treba razgovarati sa ljekarom, jer nadimanje i bol mogu biti simptom drugih ozbiljnijih stanja, uključujući rak jajnika.

Svrab kože

Studije prije više od dvadeset godina pokazale su da koža postaje tanja i krhka kod žena nakon menopauze. Takođe je pogođen i kolagen, što žene čini sklonijim borama. Postoje dokazi da HRT pojačava hidrataciju, elastičnost kože, debljinu kože, a takođe smanjuje bore na koži.

Opadanje kose

Gubitak kose nije neuobičajen u perimenopauzi. Kod nekih žena se počne primjećivati povlačenje kose oko sljepoočnica, kod drugi prorjeđivanje kose. Testovi krvi mogu pokazati da li je to zbog povećanja nivoa androgena. Uzrok može biti perimenopauza, ali i oralne kontraceptivne tablete ili sindrom policističnih jajnika.

Loša koncentracija i memorija

Slabo pamćenje i otežana koncentracija su uobičajeni simptomi perimenopauze. Zbog fluktuirajućeg estrogena ne možemo da se sjetimo „prave“ reči!

Povećanje tjelesne težine

Porast tjelesne masti tokom perimenopauze i menopauze povezan je sa smanjenim nivoom estrogena, lošim snom i usporenim metabolizmom, kao i gubitkom mišićne mase.

Vrtoglavice

Promjene nivoa ženskih hormona estrogena i progesterona mogu uticati na cirkulaciju i krvne sudove. A zbog kolebanja krvnog pritiska mogu se javiti vrtoglavice.

izvor: lepotaizdravlje.rs