DAN SVETOG PATRIKA: 15 zanimljivosti koje govore o prazniku i o Ircima

1. SVETI PATRIK NIJE BIO IRAC

Iako je ostavio traga širenjem hrišćanstva u Irskoj 432. godine, Patrik nije bio Irac. Njegovi roditelji su bili Rimljani iz Škotske ili Velsa s kraja IV veka.

2. ZAPRAVO BI TREBALO DA NOSE PLAVU BOJU

Sam Sveti Patrik bi imao problema da se uklopi u svoj dan. Njegova boja bila je “plava Svetog Patrika”, svijetle nijanse. Zelena boja je prvi put povezana sa njegovih danom zahvaljujući irskom pokretu za nezavisnost u kasnom XVIII veku.

3. DAN SVETOG PATRIKA JE IRSKI NACIONALNI PRAZNIK

Kao što možete očekivati, Dan Svetog Patrika je važan dan u ovoj zemlji. Tada se održavaju brojne parade i festivali, organizuju porodične proslave, a hrišćani prisustvuju crkvenoj službi.

4. VEOMA GA POŠTUJU I NJUJORČANI

Parada za Dan Svetog Patrika u Njujorku prije pandemije je bila  jedna od najvećih svjetskih parada. Od 1762. godine, 250.000 ljudi je paradiralo Petom avenijom, a još uvijek nisu dozvoljeni veliki baloni, automobili i slični prateći detalji parada u američkim gradovima.

5. I ČIKAGO JE U ZNAKU DJETELINE

Njujork možda ima više ljudi, ali Čikago ima sopstveni spektakl. Grad proslavlja Svetog Patrika sipanjem zelene boje u rijeku Čikago od 1962. godine. Potrebno je oko 40 tona boje kako bi rijeka imala odgovarajuću zelenkastu nijansu.

6. NEKADA JE TO BIO “SUV” PRAZNIK

Tokom većeg dela XX veka, Dan Svetog Patrika smatrao se isključivo vjerskim praznikom u Irskoj, što je značilo da su pabovi zatvarani 17. marta. Jedini izuzetak važio je za prodavce piva na velikoj državnoj izložbi pasa koja se uvek održavala na Dan Svetog Patrika. Godine 1970. dan je pretvoren u nacionalni praznik i jako crno pivo je počelo da teče. Danas se on smatra odličnom prilikom da se uživa u većim količinama alkohola.

7. BITNA JE NAMJERA

Ne prolazi svaki grad kroz slavljeničke napore. Od 1999. do 2007. godine irsko selo Dripsi ponosno je isticalo da je organizovalo najkraću paradu za Dan Svetog Patrika na svijetu. Trasa je bila dugačka 23,7 metara i protezala se između dva paba. Danas, Hot Springs, u američkoj saveznoj državi Arkanzas, drži taj rekord.

8. DJETELINA JE TU S RAZLOGOM

Kako je djetelina postala asocijacija za Svetog Patrika? Prema irskoj legendi, ovaj svetac je koristio ovu biljku kao metaforu za Sveto Trojstvo kada je započeo širenje hrišćanstva u Irskoj.

9. HLADNO VRIJEME JE POMOGLO LEGENDI O SVETOM PATRIKU

U irskim narodnim umotvorinama, Sveti Patrik je zaslužan za to što su sve zmije prognane iz Irske. Savremeni naučnici ukazuju da taj poduhvat možda i nije bio tako težak – prema analizama fosila, Irska nikada nije bila dom ijedne zmije. Tokom ledenog doba, Irska je bila previše hladna da bi bila dom bilo kojih reptila, a okolna mora su od tada odbijala bilo koje zmijske napadače. Savremeni naučnici misle da su “zmije” koje je Sveti Patrik otjerao bile metaforičke.

10. NEMA KUKURUZA U GOVEDINI

Tradicionalan ručak za Dan Svetog Patrika sastoji se od usoljene govedine i kupusa. Zanimljivo, kada se pripremaju za proslavu ovog praznika, Irci pripremaju corn (engl. “kukuruz”) , ali to nije ono što mislite da jeste. Naime, umjesto zrna kukuruza, koristi se veliko zrno soli koje se tradicionalno upotrebljavalo za liječenje i zvalo se, takođe, corn.

11. VLASNICI PABOVA DANAS TRLJAJU RUKE

Terevenka za Dan Svetog Patrika širom planete odlična je vijest za pivare. Procijenjena ukupna količina potrošenog novca 2012. godine za pivo na Dan Svetog Patrika bila je 245 miliona američkih dolara. I to bez bakšiša.

12. ZAMALO DA BUDE DAN SVETOG MEVINA

Prema irskoj legendi, Sveti Patrik se prvobitno nije zvao Patrik. Njegovo ime na rođenju bilo je Mevin Sukat, ali ga je promijenio u Patrikus kada se zamonašio.

13. NE POSTOJE ŽENSKI LEPRIKONI

Ne dajte da vas zavaraju praznične dekoracije koje prikazuju ženske irske vile. U tradicionalnim narodnim pričama Irske, ne postoje ženske vile – leprikonke, već samo vilenjaci – leprikoni.

14. OTKUD VILENJACIMA ZLATO?

Još jedna malo poznata činjenica iz irskih priča: irski vilenjaci zarađuju zlato koje čuvaju. Prema legendi, leprikoni provode dane praveći i popravljajući cipele. To je naporan posao, tako da ih ne treba kriviti zbog toga što su toliko zaštitnički nastrojeni prema svojim ćupovima sa zlatom.

15. IRSKA ZAUVIJEK

Ne možete prisustvovati proslavi Dana Svetog Patrika, a da ne čujete poklič Erin go Bragh. Šta to znači?To je žargonski izraz irskog Éirinn go Brách, što se grubo može prevesti kao “Irska zauvijek”.

Izvor: Nacionalna geografija