SLUČAJ BIVŠEG MINISTRA: Treće vještačenje potvrdilo štetu od 127,4 miliona eura

Treći nalaz finansijske struke potvrdio je ranija vještačenja kojim je utvrđeno da su bivši ministar ekonomije Branko Vujović, njegov nekadašnji pomoćnik Dragan Kujović i još 10 službenika Ministarstva ekonomije i Ministarstva finansija, prilikom izdavanja pet garancija za kredite Kombinatu aluminijuma Podgorica (KAP), državnu kasu oštetili za 127,4 miliona eura, saznaje Pobjeda.

Pored Vujovića i Kujovića, na listi okrivljenih u ovom slučaju su Refik Bojadžić, Darko Konjević, Zoran Martinović, Goran Nikolić, Damir Rašketić, Mitar Bajčeta, Sonja Baćović, Blagoje Miketić, Irena Bokun i Vukica Perović.

Oni su povodom nezakonitosti prilikom davanja garancija privedeni 26. aprila u Specijalno tužilaštvo gdje su nakon saslušanja pred specijalnom tužiteljkom Lidijom Vukčević pušteni da se brane sa slobode.

Pobjeda saznaje da bivši funkcioneri, kao i državni službenici koji su sačinjavali Komisiju kontrole državne pomoći, u istrazi nijesu sporili radnje koje su preduzimali povodom izdavanja spornih garancija, ističući da su radili sve po zakonu.

Sa druge strane, tokom izviđaja SDT je angažovalo tri vještaka finansijsko-ekonomske struke koji su utvrdili nepravilnosti prilikom izdavanja spornih garancija, što je po njihovom mišljenju dovelo do štete državne kase.

Ovaj predmet formiran je u Specijalnom tužilaštvu 2014. na osnovu izvještaja Državne revizorske institucije (DRI) o reviziji izdatih garancija u 2009, 2010. i 2011. godini.

Prema izvještaju DRI koji je objavljen 2013. godine, država je KAP-u izdala garancije za 135 miliona kredita kod OTP, Dojče i VT banke, a da je kao protivgarancije prihvatila akcije ruske „En plus“ grupe i CEAK-a u KAP-u i Rudnicima boksita, koje su 2011. godine vrijedile 22,2 miliona eura.

Revizori su tada utvrdili i da prije odobravanja izdavanja garancija KAP-u nije rađena procjena rizika.

Zbog toga je država platila oko 127 miliona eura za kredite kod Dojče, OTP i ruske VT banke, a kasnije su zbog toga uveli takse na SIM kartice, zamrznuli penzije, uveli krizni porez, povećali porez na dodatu vrijednost (PDV)…

Pet garancija za pet kredita Vlada je dala na osnovu Memoranduma o razumijevanju iz juna 2009. godine i ugovora o poravnanju iz novembra iste godine.

Ugovori o kreditima za koje je država garantovala potpisivani su u novembru 2009. i junu 2010. godine, dok je već u aprilu 2012. država morala da plati 23,4 miliona Dojče banci, koja je aktivirala garancije. Tada je na čelu Vlade bio Igor Lukšić.

Državne garancije su iznosile 63,32 miliona, 25 miliona, 21,7 miliona, tri miliona i 22 miliona eura, s tim što su se KAP i Rudnici boksita obavezali da državi obeštete i naknade svako plaćanje koje država izvrši po bilo kojoj od državnih garancija.

Kao obezbjeđenje obaveze po garancijama, CEAK se obavezao da državi da u zalog svoje akcije u KAP-u i Rudniku boksita.

Država je zbog garancija platila 127,4 miliona eura, i to potraživanje prijavila nakon uvođenja stečaja u KAP polovinom 2013. godine.

Međutim, nije poznato da li je država naplatila bilo šta od tog novca.

Vještaci su utvrdili i da je budžetima za 2009. i 2010. godinu bilo predviđeno davanje garancija za kreditne obaveze KAP-a.

U nalazu vještaka se navodi da je Skupština 29. februara 2012. godine donijela odluku o potvrđivanju odluke Vlade o preuzimanju duga KAP-a prema Dojče banci, da garancije izdate OTP banci za kredit od 49,7 miliona nijesu bile obezbijeđene kontragarancijama korisnika garancije, kako je to bilo predviđeno Uredbom o bližim kriterijumima, namjeni i uslovima dodjele državne pomoći.

Zatim su utvrdili da su garancije izdate za kredite kod Dojče banke u vrijednosti od 82 miliona bile djelimično obezbijeđene založenim akcijama CEAK-a u KAP-u i Boksitima nominalne vrijednosti 22,2 miliona, odnosno 26 miliona tržišne vrijednosti, iako takvo obezbjeđenje nije bilo predviđeno tada važećom Uredbom o bližim kriterijumima, namjeni i uslovima dodjele državne pomoći.