Briselski četnici

Piše: Nebojša Redžić

Teško da i najnepristrasniji politički analitičar može rastumačiti činjenicu da je nikad gora vlast u Crnoj Gori – nikada bliže Evropskoj uniji. Ta zagonetka kojoj mnogo više kumuje zbunjena i nemušta briselska administracija, nego ovdašnja politička elita predvođena jednim četničkim vojvodom, prkosi svim vrijednostima na kojima je do nedavno počivala moderna Evropa.

Nekako mi sve liči na vremena Drugog svetskog rata kada su zapadni Saveznici, podstaknuti “podacima” jugoslovenske vlade u izbjeglištvu, podržavali četnike Draže Mahailovića, smatrajući ih dijelom savezničke koalicije, umjesto da priznaju situaciju na terenu i podrže Narodnooslobodilačku vojsku Jugoslavije. Tada je “kvaka” bila u nespremnosti Zapada da konačno prizna da su jugoslovenski partizani, pod vođstvom Komunističke partije, bili jedini istinski borci protiv fašizma, nasuprot kolaboracionistima u četničkim uniformama koji bi im, kao antikomunisti, bili poželjniji partneri.

Ne znam, niti vidim koji bi to opredjeljujući faktor mogao natjerati briselske birokrate da simpatije danas usmjere ka retrogradnim snagama u Crnoj Gori koje u osnovi baštine rusko-srpsko viđenje svijeta, te politiku formalnog približavanja Zapadu uz istovremeno pragmatično gledanje na Istok. Uostalom, ništa drugačije i ništa modernije nego što to čine njihovi politički pokrovitelji iz Beograda. 

Kome treba bezlična Crna Gora, u kojoj su potomci saradnika fašizma oni koji treba da nas uvedu u Evropsku uniju?

Kad bolje razmislim, ispada da je zaostavština DPS-a centralni problem “oslobodilaca” od 30. avgusta 2020. godine. Naprosto, oni znaju što će sa lošim stranama vladavine prethodnog režima: korupcijom, kriminalom vezanim za strukture vlasti, te rabljenjem principa smjenjivosti vlasti kao centralnog aduta za podršku Zapada prije četiri godine. 

No, dobre strane vladavine DPS-a: nezavisnost države, članstvo u NATO, odlična saradnja sa susjedima, odnos prema Rusiji, priznanje Kosova… sve su to tegovi o vratu nove vlasti koje bi najradije pokidali i porušili, kada bi i za to imali zapadnu podršku. Ali, nemaju. Zato su se ustremili na crnogorski nacionalni identitet kao posljednju prepreku da od Crne Gore načine guberniju o čijoj sudbini će odlučivati Beograd i Moskva, a ne Brisel, Vašington ili, ne daj Bože, Podgorica ili Cetinje. A kada je identitet u pitanju, to je posljednje zbog čega će briselske ili vašingtonske birokrate zaboljeti glava. Posljednje gdje će podržati organske Crnogorce. Udri, ali udri muški, poručuju im iz zapadnih centara moći, baš kao što su Čerčil i De Gol bodrili četnike, iako su znali da su istina, pravda i pobjeda na terenu bili u rukama Josipa Broza Tita i naših partizana. 

Nije onda teško razaznati zašto aktuelna pročetnička vlast u Crnoj Gori želi obezglaviti Crnu Goru uz pomoć Zapada udarajući u naš temelj – na identitet njenog najbrojnijeg naroda. U situaciji kada imaju podršku za put ka Evropskoj uniji, njima je jasno da nakon crkve, moraju pokrasti i poharati ostale segmente crnogorske državnosti, kako bi Crnu Goru, kao puku formu bez sadržine, učinili nalik Briselu za kojeg sam jednom pročitao da je “mašina za mljevenje identiteta”. Naravno, njima nije potreban Brisel na Balkanu u smislu identičnog životnog standarda ili vrijednosti koje vladaju u društvu, već im treba bezlična geografska odrednica u kojoj svaka fukara sa kokardom ili nacističkim simbolom na ramenu, nekažnjeno može pljunuti ili posuti govnima potomke onih koji su Crnu Goru načinili i održali je kroz vijekove u borbi za slobodu, čast i dostojanstvo. 

Što očekivati od EU kojoj je Aleksandar Vučić prihvatljiv partner?

Nasuprot tome, što je to što nudi današnja Evropska unija koja u Crnoj Gori ima sve manje pobornika pridruženja? Je li to famozni Zakon o samoodređenju po kome svako ko je stariji od 14 godina može formalno promijeniti ime, rod ili odbiti da se izjasni kojeg je pola/roda. Ili je to sve veća bezbjednosna prijetnja na ulicama velikih evropskih gradova koji su od turističkog eldorada postali strah i trepet za prolaznike? Što je bilo sa zahtjevom da dovršimo unutrašnje reforme, podupremo demokratizaciju društva, pluralizam, vladavinu prava, nezavisno pravosuđe, slobodu medija, borbu protiv korupcije i organizovanog kriminala? Oprostićete nam što u svemu ovome nijesmo ni mrdnuli s mjesta, samo zato da biste vaše geostrateške razloge stavili ispred interesa emancipacije jedne male balkanske zemlje? Koja je, uzgred, bila Evropa prije svih vas. 

Pisao sam mnogo puta: bez identiteta, nema integriteta. A bez integriteta, nema integracija. Kome treba bezlična Crna Gora, u kojoj su potomci saradnika fašizma oni koji treba da nas uvedu u Evropsku uniju? Je li to taj poželjan partner koji treba da baštini vrijednosti Evropske unije za koju se do prije 10-15 godina valjalo boriti? 

Volio bih kada bi moje riječi dospjele do predvodnika briselske i vašingtonske administracije. Ili kada bi im ih mogli prepričati sjajni Tonino Picula ili Tomislav Sokol iz prijateljske Hrvatske. Draga gospodo, Crna Gora ima ubjedljivu većinu stanovnika kojima je antifašizam životno opredjeljenje. Trenutno, dijelom zahvaljujući i vama, na vlasti su sljedbenici ideologije koja je sa fašizmom sarađivala i zbog koje su u Drugom svjetskom ratu stradale hiljade stanovnika Crne Gore, uglavnom Crnogoraca i muslimana. Je li to ta Crna Gora koja 2028. godine treba da uđe u EU?!

Ispada da najgora Evropska unija ikada, treba da podupre najgoru crnogorsku vlast u istoriji i nagradi je članstvom. Briselu, očito, ne smeta autoritarni način vladanja u Beogradu, pa zašto bi onda zbog nesavršenosti pritiskali vlast u Podgorici koja otvara kišobran kad u Beogradu pada kiša?! 

Crna Gora nema ni projekte ni administrativni kapacitet da bi shodno standardima EU konkurisala za briselski novac koji nije jeftiniji od kineskog. Ona ne može prijetiti Uniji Evroazijskim ekonomskim savezom, kao što to radi Beograd, da bi sa Briselom igrala taktičku igru. Pogoršala je odnose sa svim susjedima, NATO joj više ne šalje obavještajne podatke, nije faktor mira i saradnje u regionu. Uz opoziciju koja uglavnom ćuti i vjerovatno želi da linijom nezamjeranja (i nacionalne bezličnosti) vrati podršku Zapada i Crnogorce koji samo na društvenim mrežama štite svoj identitet, Crna Gora će biti ono što Brisel i Vašington od nje žele.

Crna Gora je, izgleda, potrebnija Evropskoj uniji, nego Unija Crnoj Gori. Baš kao što bi 2017. godine – da nije ušla u NATO – NATO ušao u Crnu Goru. I baš kao što nam je Zapad “završio” nezavisnost 2006. godine.

Zato će ovakva Crna Gora jednom zaista biti članica EU. Samo se, kao deklarisani euroskeptik nadam da će EU, prije tog zacrtanog datuma – nestati.