Skraćeni kurs istorije ustaštva za doškolovanje Joanikija Mićovića

Piše: Milenko A. Perović

Velikosrpski ideolozi odavno ocrnjuju crnogorstvo. Čini im se da se najjači propagandni efekat postiže kad ga povežu s ustaštvom. Kao i sve drugo što čini  „doktrinu“ velikosrpstva, ovo povezivanje je patološka laž kojom se pripremaju zločini protiv crnogorskog naroda.

Velikosrbi tvrde da je ustaštvo apsolutno antisrpsko zlo, baš kao i sve što s njim ima veze. Tvrde da je i crnogorstvo apsolutno antisrpsko zlo. Onda „logički“ zaključuju da ova dva antisrpska zla moraju biti povezana. Štaviše, zaključuju da moraju biti u dosluhu. To ih ohrabruje na daljnje „zaključivanje“ da ova dva zla najdirektnije sarađuju protiv srpstva i da mu odavno rade o glavi! Generalno „zaključuju:“ Crnogorstvo je zapravo oblik ustaštva. Ergo, ustaša je ko god se nacionalno ośeća kao Crnogorac!

Ovu avetnu, paranoičnu, podlu i zlikovačku školu velikosrpskog „logičkog zaključivanja“ s uspjehom je završio i Joanikije Mićović. Osokoljen trenutnom političkom moći Crkve koja koljače žena proglašava svecima, a u skladu sa svojom „školskom spremom“ izrekao je nebulozu o crnogorskom „ustaštvu!“

Da se ne bruka pred ozbiljnim i obrazovanim ljudima – ako mu je do njihovog mišljenja uopšte stalo – red bi bio da se pop Mićović doškoluje na nekrivotvorenoj istorijskoj građi i uputi u zbiljske kategorijalne i povijesne odnose crnogorstva, srpstva i ustaštva! Najprije bi morao pročitati knjigu Nenada Vukadinovića, Srbi generali NDH: (1941-1945), Izdavač: Nevkoš, Novi Sad 2014. MOrao bi se upoznati s radom Marka Atlagića i Dalibora Elezovića, Srbi u političkom i vojnom vrhu ustaške Nezavisne Države Hrvatske, Zbornik radova Filozofskog fakulteta u Prištini, 2014, br. 44/1, kao i s tekstom Nikole Barića: Položaj Srba u domobranstvu u NDH.

Šta pop Mićović ne zna, a morao bi znati po službenoj dužnosti?

Istorijska nauka utvrdila je da nikada nijedan Crnogorac nije bio član ustaškog pokreta. Nijedan Crnogorac nije bio oficir u ustaškim ni u domobranskim formacijama NDH. Nijedan Crnogorac nije imao bilo kakvo mjesto u hijerarhiji ustaške države. Nijedan Crnogorac nije prihvatao ideologiju ustaštva.

Ni oni kojima je velikosrpska četnička propaganda lažno pripisivala posebni afinitet prema ustaštvu (Sekula Drljević i Savić Marković) nijesu ni pomišljali da se autentični crnogorski suverenizam može ideološki i politički graditi preuzimanjem bilo koga ideologema ili iskustva ustaškog pokreta.

Pop Mićović i njegova suvrst morali bi znati da je Sekula Drljević spasio hiljade crnogorskih četničkih avetinja da iznesu živu glavu iz ustaške države. Odužili su mu se tako što su ga zaklali u Austriji! Morali bi znati da je Savić Marković Štedimlija od ustaškog malja spasio četiri hiljade Srba i hiljadu Jevreja izdajući im crnogorska dokumenta!

Međutim, nije mali broj Srba koji  je prihvatio ustašku Nezavisnu Državu Hrvatsku i do kraja ostao vjeran njenom poglavniku Paveliću, iako je NDH ideološki i politički bila genocidno usmjerena protiv srpskog naroda. Mnogi od njih načinili su značajne karijere u državnoj administraciji, ustaškoj vojsci, kao i u domobranstvu.

Trebalo bi se konačno suočiti s jednom neobičnom činjenicom i svim njenim značenjima!

Od 93 ustaška Pavelićava generala trinaestorica su bili Srbi: Đuro vitez Grujić, Milan Uzelac, Mihailo vitez Lukić, Fedor vitez Dragojlov, Đuro Dragičević,  Milan Desović, Jovan Iskrić, Zvonimir Stimaković, Lavoslav Milić,  Miroslav Opačić, Jovan Pribić, Miloš Ožegović i Dušan Palčić.

Šta su ova srpska gospoda radili u ustaškoj vojsci?

1. Đuro vitez Grujić (1887-1945), Srbin iz Sremske Mitrovice, bio je oficir u austrougarskoj i starojugoslovenskoj vojsci u činu brigadnog generala, na dužnosti zapovjednika pozadine. Bio je general u ustaškoj vojsci, na dužnosti načelnika Generalštaba Hrvatskih oružanih snaga (“Načelnik Glavnog stana Poglavnika”). Pratio je Pavelića u pośeti Hitleru 1944. godine. Nosio je počasnu titulu viteza. Na suđenju grupi od 35 viših ustaških oficira, mahom generala, Vojni sud u Beogradu 1945. godine osudio ga je na smrt. Na suđenju je izjavio: “Veliki broj Srba pravoslavaca je bio visoko pozicioniran u Hrvatskoj vojsci, a veliki broj civila, pravoslavaca i Srba svoju su obavezu prema državi odrađivali na druge načine.” (Arhiva Vrhovnog suda FNRJ, Grujić i ostali, 1945, 2298/45). Na pitanje predśednika Suda kako je kao pravoslavac mogao postati ustaški general, odgovorio je: “Ponosan sam što sam pripadnik te vojske, jer iako sam pravoslavne vjere, ipak sam bio i jesam Hrvat.“ Strijeljan je u Beogradu u jesen 1945. godine.
2. Milan Uzelac (1867-1953), Srbin rođen u Komarnom (Mađarska), bio je komandant Austrougarskog ratnog vazduhopolovstva. Prihvatio je saradnju s ustašama aprila 1941. godine i u činu počasnog generala pomogao da se formira zrakoplovstvo NDH. Iako je brzo napustio aktivnu generalsku službu, do kraja je ostao vjeran Paveliću. Neko se iz komunističkih vlasti zauzeo za njega pa je robijao samo dvije godine i do smrti uživao penziju.
3. Mihajlo vitez Lukić (1866-1961), Srbin, rođen je u Podravini. Bio je austrougarski, pa starojugoslovenski oficir. U vojsku NDH stupio je aprila 1941. godine. Imao je titulu viteza. Najviše je ratovao protiv partizana u BiH i sarađivao s Jurom Francetićem, komandantom ustaške Crne legije. Komandovao je domobranima u bitkama na Neretvi i Sutjesci. Poslije rata osuđen je na deset, a odležao pet godina. Pomilovan, živio je kao penzioner u Zagrebu.
4. Fedor vitez Dragojlov (1881-1961), pravoslavni Srbin rođen u Pančevu, bio je austrougarski generalštabni potpukovnik. Godine 1941. iz Pančeva je prešao u Zagreb i priključio se ustašama. Proizveden je u čin generala 1942. godine. Sljedeće godine imenovan je za načelnika Generalštaba vojske NDH (“glavara Glavnostožernog ureda oružanih snaga”) u činu general poručnika (“domaršala”). Komandovao je ustaškim operacijama u Bosni. Njegove su se jedinice “proslavile” po zločinima nad Srbima, što ga je vjerovatno preporučilo za titulu viteza. Iako je proglašen za ratnog zločinca, Britanci su odbili da ga izruče Jugoslaviji. Emigrirao je u Argentinu.
5. Đuro Dragičević (1890-1980), rođen je u Kalesiji. U austrougarskoj vojsci je bio kapetan. U starojugoslovenskoj vojsci stigao je do čina pukovnika. Odazvao se Pavelićevom pozivu i priključio ustašama. Imenovan je za generala i postavljen za ustaškog komandanta artiljerije. Krajem rata bio je vojni poslanik u Berlinu, đe ga je 1945. godine zarobila Crvena armija. Proveo je dvije godine u logorima po Njemačkoj i sedam godina u sovjetskim logorima. Poslije je živio u Austriji kao emigrant.
6. Milan Desović (1895-1960), Srbin, rođen je u Pljevljima. Bio je oficir Vojske Kraljevine Jugoslavije. U NDH je postao domobranski general. Zapovijedao je dijelom hrvatske divizije na Istočnom frontu. Nosilac je Gvozdenog krsta. Bio je vojni izaslanik NDH u Berlinu i Bratislavi. Krajem rata zarobili su ga Amerikanci i predali jugoslovenskim vlastima. Osuđen na 15 godina robije. Robijao je do 1958. godine. Poslije toga emigrirao je u Njemačku.
7. Jovan Iskrić (1884-1961), Srbin, rođen je u Banatskom Karlovcu. Bio je austrougarski oficir i borio se protiv Srbije u Prvom svjetskom ratu. Nije mu to smetalo da u Vojsku Kraljevine SHS bude primljen kao oficir. U NDH je 1944. godine dobio čin ustaškog generala. Umro je u Zagrebu kao umirovljenik.
8. Zvonimir Strimaković (1891-1974), Srbin iz Zagreba. U NDH je bio zapovjednik konjice i borio se protiv partizana. Odrobijao je poslije rata svih dosuđenih 20 godina, ne pokajavši se!
9. Lavoslav Milić (1890-1964), Srbin iz Karlovca, general starojugoslovenske vojske u intendantskoj službi. U NDH postao član Glavnog štaba domobrana, zadužen za logistiku. Kraj rata dočekao je kao “glavar Upravnog ureda u Ministarstvu oružanih snaga.” Englezi su ga na kraju rata zarobili u Austriji i predali partizanima. Osuđen je na 20 godina robije, a odležao pet godina. Umro je u Zagrebu.
10. Miroslav Opačić (1881-?), Srbin, rođen je na Kordunu. Bio je austrougarski i starojugoslovenski oficir u činu generala. Priključio se ustašama i postao nadzornik tehničkih trupa Kopnene vojske NDH. Pokatoličio se. Ne zna se ništa o njegovoj poslijeratnoj sudbini.
11. Jovan Pribić (1885-?), bio je general starojugoslovenske vojske. Pridružio se ustašama 1941. godine, a 1943. godine odveden u zarobljeništvo. Ne zna se ništa o njegovoj kasnijoj sudbini.
12. Miloš N. Ožegović (1886-1944) bio je pješadijski brigadni general u NDH. Penzionisan je 1942. godine. Drugih podataka o njemu nema.
13. Dušan Palčić (1881-1963), Srbin iz Zagreba. Bio je austrougarski i starojugoslovenski oficir. U NDH je bio načelnik Državne radne službe u zvanju “Državnog vođe rada.” Imao je najviši ustaški vojni čin krilnika. Pored njega, imali su ga samo Slavko Kvaternik, Ante Vokić i Jure Francetić (posmrtno). Umro je u Zagrebu kao umirovljenik.

U ustaškoj vojsci, dakle, bilo je trinaest generala Srba. Logika hijerarhije svake armije implicira pretpostavku da je u ustaškim i domobranskim formacijama NDH moralo biti mnogo više Srba u nižim činovima. Koliko je, dakle, bilo pravoslavnih ustaških pukovnika, “podpukovnika”, bojnika, satnika, nadporučnika, poručnika, zastavnika, vodnika, dovodnika, rojnika, dorojnika, čarkara i običnih ustaša?

Eto zgode da Joanikije Mićović zamoli istoričare da mu tu stvar ispitaju do kraja! Šteta bi bilo ne saznati to!