KRIZA: Lajčak poziva na hitnu deeskalaciju situacije na sjeveru Kosova

Specijalni predstavnik Evropske unije (EU) Miroslav Lajčak izrazio je zabrinutost nastalom situacijom na sjeveru Kosova, nakon odluke Vlade u Prištini da uvede mjere reciprociteta sa tablicama vozila koja dolaze iz Srbije, prenosi Radio Slobodna Evropa.

„Zabrinut sam i pozivam na hitnu deeskalaciju. Važno je smanjiti napetosti, vratiti mirnu atmosferu i omogućiti slobodu kretanja”, saopštio je Lajčak na Twitteru.

On je potvrdio da je oko situacije na sjeveru Kosova u utorak 21. septembra obavijestio ambasadore zemalja članica EU.

Lajčak je ponovio spremnost evropskih institucija da „olakšaju razgovore o svim otvorenim pitanjima u Dijalogu”.

I briefed EU HoMs on the situation in the north of Kosovo. I’m concerned & call for immediate deescalation. It’s important to reduce tensions, restore a peaceful atmosphere & allow for freedom of movement. We stand ready to facilitate talks on all open issues in the Dialogue. pic.twitter.com/2HvqC0ldmS

— Miroslav Lajčák (@MiroslavLajcak) September 21, 2021

Inače, u ponedjeljak, 20. septembra, na dva prelaza na sjeveru, Jarinje i Brnjak, raspoređeni su pripadnici Specijalne jedinice Policije Kosova.

Kosovski ministar policije Dželjlalj Svečlja (Xhelal Svecla) objasnio je da je MUP Kosova donio odluku kojom se uređuje i obavezuje obezbjeđivanje privremenih registarskih oznaka za sva vozila sa srpskim registarskim tablicama.

Građani sa sjevera Kosova okupili su se na graničnim prelazima kako bi izrazili nezadovoljstvo zbog uvođenja recipročnih mjera o registarskim tablicama.

Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić izjavio danas, nakon sjednice Savjeta za nacionalnu bezbjednost da Srbija traži povlačenje trupa kosovske policije sa sjevera Kosova.
Kosovske vlasti smatraju da je odluka u skladu sa Briselskim sporazumom.

Sporazum o slobodi kretanja između Kosova i Srbije je postignut 2011. godine. Prema istom su ukinute srpske tablice sa oznakama gradova na Kosovu kao, na primjer, PR (Priština), GL (Gnjilane) KM (Kosovska Mitrovica), odnosno morala je da se izvrši preregistracija ovih vozila na RKS ili KS.

Uprkos ovom dogovoru, u četiri opštine na sjeveru Kosova u kojima živi većinsko srpsko stanovništvo, građani su sve vrijeme vozili automobile sa registarskim oznakama gradova na Kosovu koje izdaje Srbija.

Sa druge strane, građani Kosova na teritoriju Srbije nisu mogli da uđu sa RKS tablicama bez troškova, odnosno morali su da ih zamijene probnim, pa se Kosovo Sporazumom obavezalo da će na još pet godina izdavati KS registarske tablice, koje je Srbija prihvatila.

Prema odluci Vlade Kosova, sva vozila sa srpskim registarskim tablicama moraju na graničnim prelazima da uzimaju probne tablice koje koštaju pet eura i važe 60 dana.