VLASI: Kosovo nezavisno od 1999

„Prvi sporazum o principima normalizacije odnosa Beograda i Prištine“, poznatiji kao Briselski sporazum, politički je sporazum proistekao iz dijaloga koji je uspostavljen prvenstveno kao tehnički, a potom se nastavio i kao politički. Period od kada su tadašnji premijeri Srbije i Kosova, Ivica Dačić i Hašim Tači, potpisali taj dokument, kosovski advokat i političar Azem Vlasi, u emisiji “Pogled u dvorište”, ocjenjuje kao osam godina hibernacije, uz uporno odbijanje Srbije da prizna proglašenu nezavisnost Kosova.

“Postignuti su neki konkretni rezultati: sloboda kretanja, režim prelaska robe na granici između Kosova i Srbije radi olakšavanja života građanima, integrisanje sudskog sistema u četiri opštine na severu Kosova.Potrebno je međusobno rešiti imovinske odnose, potraživanja, kao i druga važna pitanja od interesa za građane, koja će dovesti do normalizacije odnosa“, kaže Vlasi za Gradski radio i dodaje da Srbija sve vrijeme negira suštinu Briselskog sporazuma.

Srbija nastavlja da ignoriše jasan stav Međunarodnog suda pravde-da je Deklaracija o proglašenju nezavisnosti Kosova u skladu sa Rezolucijom 1244, odnosno da nije u suprotnosti sa međunarodnim pravom, navodi Vlasi.

„Glavna tačka spoticanja u nastavku dijaloga između zvaničnog Beograda i Prištine je stav predsednika Srbije Aleksandra Vučića da nikada neće priznati Kosovo kao nezavisnu državu. Šta znači finalni sporazum o normalizaciji odnosa , ako to finale ne podrazumeva međusobno priznanje, kao što postoji međusobno priznanje nakon raspada Jugoslavije između Srbije i drugih država, nastalih na prostoru bivše Jugoslavije?! Čak im smeta i međunarodno priznata država Crna Gora, na koju danas nasrću na sve načine“, kategoričan je Vlasi.

Evropska zajednica, smatra Vlasi, nema kapaciteta da privede kraju finalni sporazum koji podrazumijeva međusobno priznanje,već će ključnu ulogu odigrati Sjedinjene Američke Države.

Na pitanje da li je moguće da predsjednik Srbije Aleksandar Vučić izađe pred javnost i kaže da će Srbija priznati Kosovo, Vlasi kaže da se to priznanje defakto desilo, a u prilog tome govori činjenica da Srbija sa Kosovom u trećoj državi pregovara i potpisuje različite sporazume.

„Srbija na Kosovu nema nijedan instrument vlasti od 1999.godine. Po međunarodnom pravu, što znaju i studenti prve godine Pravnog fakulteta, ako država na delu teritorije ne vrši nikakvu vlast, ne može imati ni suverenitet nad tom teritorijom. Drugo, Srbija je, zapravo, 1989. izgubila Kosovo, gazeći njegovu legitimnu ustavnu autonomiju. Kada se nad jednom zajednicom po verskoj, rasnoj ili nacionalnoj osnovi vrši diskriminacija, kakvu je vršio režim Slobodana Miloševića, po međunarodnom pravu, Kosovo je steklo uslove da ostvari nezavisnost od Srbije“, objašnjava kosovski advokat i ističe da je srpskim vlastima jasno da efektivnu vlast Srbije nad Kosovom ne mogu ni na koji način povratiti.

Vuletić: I vlast i najveći dio opozicije u Srbiji evropomrsci

Predsjednik Građanskog demokratskog foruma u Srbiji, Zoran Vuletić, mišljenja je da bi, priznanje nezavisnosti Kosova, od strane Srbije, pored ostalog, otvorilo vrata članstva Srbije u Evropsku uniju. On je, gostujući u emisiji „Pogled u dvorište“, kazao da predsjednik Srbije Aleksandar Vučić na konferencijama za medije zloupotrebljava temu Kosova.

„Predsednik Vučić stvara lažnu sliku o tome da je Srbiji potrebno samo priznanje Kosova za ulazak u EU. Postoji niz ozbiljnih problema sa kojima se suočavamo i koje moramo da rešimo, kako bismo ispunili kriterijume za ulazak u evropski klub. Vučić sve probleme pravda Kosovom, a mi živimo kao u danima mrmota“, naveo je Vuletić za Gradski radio.

Vuletić je podsjetio da je Državna zajednica Srbija i Crna Gora na Solunskom samitu 2003. dobila prilično otvoren put ka članstvu u EU, u grupi sa Hrvatskom, ukoliko bude nastavila da sprovodi politiku koja je vođena nakon promjena 5.oktobra.

„Vlada Vojislava Koštunice je pokrenula antievropsku politiku 2004 .i od tada Srbija tapka u mjestu i političke elite ne čine ništa na putu evropskog prisajedinjenja“, kaže Vuletić.

Predsjednik GDF-a je saglasan sa izjavom advokata Azema Vlasija da će biti značajna uloga Amerike na čelu sa predsjednikom Džozefom Bajdenom u privođenju kraju dijaloga Srbije i Kosova.

„Pobeda predsednika Bajdena na izborima je veliko ohrabrenje za države Balkana. To će svima doneti potrebnu stabilnost“, vjeruje Vuletić i dodaje da podržava Uredbu američkog predsjednika, kojom se sankcionišu svi koji budu remetili mir i stabilnost na Zapadnom Balkanu.

Vuletić je mišljenja da se epilog dijaloga na relaciji Beograd-Priština ne može očekivati prije izbora u Srbiji naredne godine, iako on i partija koju predstavlja žele da se to pitanje što prije završi i da bude jedno od ključnjih tema (pred)izborne kampanje.

„Mi nemamo državnike koji su sposobni da reše ovo pitanje. Politički je kukavičluk da predsednik Vučić, sa podrškom od preko pedeset odsto birača i dvije stotine svojih poslanika u Parlamentu, nema hrabrosti da se dogovori oko najbitnijeg pitanja koje muči državu i naciju dvadeset godina“, naglašava Vuletić.

Prisustvo evroparlamentaraca i u dijalogu vlasti i opozicije u Srbiji, odražava političku krizu u zemlji, navodi Vuletić.

„Slanjem ljudi ,koji nisu donosioci odluka, da učestvuju u koloseku razgovora kojim posreduju predstvanici EU, predsednik Vučić obesmišljava taj proces. Time predsednik pravi predstavu za javnost; skreće temu sa najvažnijih političkih pitanja. Umesto da se bavimo perspektivom Srbije na rok od deset ili dvadeset godina, mi se bavimo hijerarhijom pregovarača“, konstatuje Vuletić.

Komentarišući ulogu medija u procesu pregovaranja, kao temu oko koje se vlast i opozicija najviše spore, Vuletić kaže da je razlog trvenja podijeljena medijska scena u Srbiji.

„Mediji sa visokom nacionalnom frekvencijom i svi tabloidi stoje uz Srpsku naprednu stranku. Već deceniju vode kampanju u pravcu vlasti i ne dozvoljavaju nikome drugom medijski prostor“, ističe Vuletić i ukazuje na besmislenost zahtjeva pojedinih opozicionih stranaka o paralelnom uređivanju informativnih redakcija.

„Nevjerovatno je da u 21.vijeku u državi koja je deklarativno na putu eurointergracija, postoji zahtev da jedan dan informativnu redakciju uređuje neki opozicioni cenzor, a sledeći dan organizuje neki cenzor vlasti. GDF ne može da podrži takav zahtev, iako dolazi iz opozicionih redova. To što je neko opozicija ne znači da će uvek izneti najbolji i najkvalitetniji predlog“, naglašava Vuletić.

Ističe da ga posebno žalosti činjenica da se ne daje prostora ozbiljnim temama: zašto se uzimaju špekulativni kineski krediti, zbog čega se dogovaraju poslovi infrastrukture u četiri oka, niko se ne bavi spoljnom politikom četiri stuba koja je formatirana nakon atentata na premijera Zorana Đinđića, na kojoj plivaju sve srpske vlasti.

Predsjednik GDF izražava nadu da će do dogovora o izbornim uslovima između vlasti i opozicije doći, ali da je najvažnije ko će imati dovoljno moći da smijeni režim predsjednika Aleksandra Vučića.

„Ne vidim razliku u odnosu na postojeći režim, ukoliko bi na vlast došli Vuk Jeremić ili Boško Obradović. Reč je o evropomrzcima, koji bi verovatno i formalno zaustavili evropske integracije. Dakle, nije poenta smeniti vlast, već ko će je smeniti“, zaključuje Vuletić.