JEDAN SASTOJAK U ISHRANI OMOGUĆIĆE VAM DUŽI ŽIVOT: Bez njega strada srce i krvni sudovi

U žižu interesovanja dospjele su prije 45 godina, kada je naučnik Jorn Dirberg primjetio da Eskimi na Grenlandu znatno manje boluju i umiru od kardiovaskularnih bolesti nego stanovnici Evrope ili Amerike

Omega 3 i omega 6 masne kiseline spadaju u esencijalne masne kiseline, a zovu ih još i F vitamin. One su veoma važne za organizam, pa su ih neki naučnici čak stavili u red vitamina, iako to zapravo nijesu. Neophodne su nam, ali naš organizam ne može da ih stvara nego ih moramo unositi ishranom.

Nedostatak vitamina F se ispoljava različito kod djece i odraslih.Najmlađi stalno osjećaju žeđ, imaju hronične infekcije, sinuzitis, česte kijavice, alergije na koži, ekceme ili probleme sa disajnim organima, čak i astmu. Kod odraslih je prvi simptom veoma suva koža, najprije na stopalima, potom nogama i na kraju po cijelom tijelu. Pretjerano je i perutanje koje se vidi prilikom skidanja čarapa. Razvijaju se ateroskleroza i arterioskleroza, tromboza, može doći do infarkta miokarda, pojave masne jetre, zatvora ili dijareje, smanjene otpornosti organizma na viruse i bakterije.

Esencijalnih masnih kiselina ima nekoliko. Omega 3 se nalazi u lanenom sjemenu i ulju, u soji, orahu, pšeničnim klicama. Omega 6 se nalazi u kukuruzu, soji, susamu, suncokretu, dok gama linoleinske kiseline ima u ulju žutog noćurka i u sjemenu crne ribizle. Kiseline EPA i DHA se nalaze u ribama hladnih mora – lososu, haringi i skuši.

“Ja imam običaj da kažem da su esencijalne masne kiseline neophodne od začeća pa do duboke starosti”,  kaže doktorka Amalija Tarnocki.

U žižu interesovanja dospjele su prije 45 godina, kada je naučnik Jorn Dirberg primetio da Eskimi na Grenlandu znatno manje boluju i umiru od kardiovaskularnih bolesti nego stanovnici Evrope ili Amerike. Istraživanja su pokazala da je razlog upravo korišćenje lososa i haringe u ishrani, kao prirodnog izvora omega 3 masnih kiselina.

Kasnije je primjećeno da Eskimi na Aljasci, iako su gojazni, mnogo manje obolijevaju od šećerne bolesti tipa 2, samo 3,3 odsto, u odnosu na ostale žitelje Amerike, kod kojih je učestalost obolijevanja od šećerne bolesti zbog gojaznosti 7,7 procenata.

Jedna od novijih studija, koja je tokom 10 godina pratila 200.000 ispitanika koji su dodatno uzimali omegu 3, pokazala je smanjenu učestalost srčanih tegoba u odnosu na kontrolnu grupu.

Američki naučnici utvrdili su vezu između indeksa omega-3 masnih kiselina i rizika od prijevremene smrti, a rezultati ovog istraživanja objavljeni su u časopisu “Nature Communications”.

Prema rezultatima analize, koja je obuhvatila podatke o 42 hiljade stanovnika različitih zemalja, ljudi sa većim indeksom masnih kiselina imali su u prosjeku 13 odsto manji rizik od prijevremene smrti, za razliku od onih koji su imali nivoe ovih mikroelemenata u krvi.

Uzevši u obzir opšte stanje organizma, zaključak je da su pacijenti sa nedostatkom ovih kiselina bili u daleko većem riziku od ranije smrti uzrokovane kardiovaskularnim i bolestima krvnih sudova.

Naučnici godinama istražuju vezu između nivoa omega-3 i bolesti koje pogađaju srce, mozak, zglobove i vid, ali je malo njih proučavalo mogući efekat masnih kiselina na očekivani životni vijek.

Novo istraživanje je potvrdilo da omega-3 koje se nalaze u morskoj ribi i morskim plodovima mogu imati blagotvorne efekte na cjelokupno zdravlje i, kao rezultat, usporiti proces starenja, naglasili su autori članka.

Gdje ih najviše ima?

Najveći izvori omega 3 masnih kiselina su ribe (npr. skuša, sardina, losos, haringa), riblja ulja, sjemenke poput lana i chia sjemenki, orašasti plodovi (bademi), kultivisane morske alge i pojedine namirnice obogaćene tehnološkim postupkom. Takođe mogu se naći i u brojnim dodacima ishrani, takozvanim dijetetskim suplementima.