Otvoreni Balkan – Vučićeva zatvorska kazna za Crnu Goru

Piše: Mirna Nikčević

Poslednji sastanak lidera tzv. inicijative ‘Otvoreni Balkan’ u Ohridu, Aleksandra Vučića, Edija Rame  i premijera Dmitra Kovačevskog kao domaćina i posljednja posjeta njemačkog kancelara Olafa Šolca iskristalisala je više stvari u vezi stvarne svrhe OB inicijative, a i stvarne motive za pokretanje iste i samu suštinu ovog regionalnog modela.

Ako postoje oni kojima do sada to nije bilo jasno, postalo je očigledno da je najveći profiter ovakve inicijative nacional-šovinistička, proruska i antievropska klika u Beogradu oličena personalno u liku Aleksandra Vučića, koja apsolutno zastupa interese Rusije i Vladimira Putina. Ostala dva učesnika, premijeri Albanije Edi Rama i Makedonije Dmitar Kovačevski, kao i ‘naš’ premijer Dritan Abazović, (u ulozi ekstatičnog ‘posmatrača’) služe isključivo kao korisni idioti čija je uloga u svemu tome više rezultat frustracije dugogodišnjim tapkanjem u mjestu u EU integracijama Albanije i Sjeverne Makedonije nego li stvarnom vjerom u ovaj projekat!

(Napomena: useful idiots, izraz kojim se u političkom žargonu označava ličnost koja propagira stavove ili interese grupe ili ideologije koju u potpunosti ne shvaća, i koja je u tom smislu cinično iskorištena u propagandne svrhe. Izraz je u upotrebu ušao iza II svj. rata kako bi se opisali ugledni zapadni intelektualci koji su imali blagonakloni odnos prema staljinističkom Sovjetskom Savezu i komunističkoj ideologiji. Kasnije se počeo koristiti za slične primjere vezane uz slične “problematične” ili subverzivne ideologije.)

Šta je svrha ‘Otvorenog Balkana’?  Da demistifikujemo jednu po jednu besmislicu kojom se isti promoviše i kojima se mažu oči ubogom puku, te vrijeđa inteligencija onim pojedincima koji se zalažu za evropsku budućnost Crne Gore i regiona.

Kako nam to predstavljaju politička nedonoščad poput Konatara i ostalih Dritanovih patuljaka, kamioni bi lakše prolazili granice bez čekanja i dugih procedura?! To nema veze ni sa kakvim ‘Otvorenim Balkanom’ to je stvar bolje efikasnosti carinskih i fitosanitarnih procedura, a ne neke eksplicitne političke odluke, imajući u vidu da je CEFTA sporazum o slobodnoj trgovini u regionu na snazi još od 2006. godine. Pa kažu i lažu da bi se granica lakše i brže prolazila i to sa ličnom kartom?! I to je već odavno realnost i takođe stvar carinskih i pograničnih procedura.

Omogućio bi se, „uraaaa“, slobodan protok radne snage, odnosno populistički izrečeno ako ste građanin Nikšića, moći ćete bez radne dozvole i procedure da se preselite tj.nastanite u Skoplju ili Tirani ili Beogradu?! A zapravo najveći problem po tom pitanju je taj što da bi radna snaga slobodno cirkulisala prvo se trebaju stvoriti radna mjesta tj. tražnja za radnom snagom, a to se može ostvariti samo ekonomskim reformama, bržom integracijom u EU, jačanjem bezbjednosti i dobrosusjedstva u regionu, što je sve suprotno od onoga što radi Srbija Aleksandra Vučića. Retorikom nacionalizma, šovinizma i vođenjem politike destabilizacije susjednih država, uz koordinaciju sa Moskvom postižu se upravo suprotni efekti od svega proklamovanog kroz inicijativu ‘Otvoreni Balkan’.

Svakome ko je uspio sačuvati zdrav razum jasno je da se prazna priča Aleksandra Vučića ne može uzimati za ozbiljno čak i kad je napregnut da ozbiljno zvuči, te da se njegove stvarne namjere kriju, bolje rečeno, bjelodano otkrivaju na naslovnicama njegovih tabloida. Šta mu je na umu pogledajmo u propagandi ‘Informera’, ‘Alo’, ‘Kurira’ i ‘Večernjih gluposti (pardon novosti)’, te u onome što bistro zbori Aleksandar Vulin. Misli Vučićeve zna i Dritan, kupljeni, zaduženi sužanj, kojem je vjerovatno upravo maštanje o ‘Otvorenom Balkanu’ razbuktalo snove o povlačenju predsjednika Đukanovića. O povlačenju zadnje odbrane Crne Gore od utapanja u zapadnobalkanski (čitaj, srpski) mrak.

Posjetom njemačkog kancelara Olafa Šolca regionu jasno je ukazano na njemačku poziciju po pitanju integracije Srbije u EU. Srbija mora priznati nezavisnost Kosova (ovo je po prvi put eksplicitno Olaf Šolc poručio iz Prištine), i mora uvesti sankcije Rusiji! Naravno, uvođenje sankcija Rusiji od strane Srbije imalo bi realnu težinu jedino kao izraz političkog stava i vrijednosnog sistema prije nego što bi te sankcije imale nekakav praktičan efekat. Ili, drugim riječima, usklađivanje sa vanjskom politikom EU i SAD imalo bi realan politički efekat da se Srbija u prvim nedjeljama ruske agresije na Ukrajinu izjasnila po tom pitanju, a ne sada, kada bi to očigledno bilo samo nategnuto, neiskreno i iznuđeno. Pored svega, Vučić to i danas odbija uz patetične priče o NATO bombardovanju kada su ‘jadni i nedužni’ građani Srbije napadnuti od „zlog zapada“, kao da su izvučeni na lutriji a ne zato što su ih za to kandidovali Srebrenica, Vukovar, Zvornik, Prijedor, Kozarac, Sanski most, Višegrad, Foča, brojni zločini na Kosovu i oni drugi nebrojeni, kojima su ti „nedužni građani“ godinama i decenijama aplaudirali.

Iz ovoga se mora izvući jasan zaključak, koji glasi: Vučić ne želi u EU! Sva njegova predsjednička moć i lokalna (i Dritanovska) politička popularnost leži u njegovoj anti-zapadnoj, anti-EU, anti-NATO, anti-američkoj provenijenciji. I zato je Otvoreni Balkan alternativa kojoj tako strastveno hrli jer mu se interes očituje u sljedećem: Pod jedan, u slobodnom pristupu tržištu EU na osnovu SSP-a čiji će duh obilato zloupotrebljavati puštajući ruskim (NIS) i kineskim (RTB Bor i Željezara Smederevo) firmama da se njime koriste tj.slobodno i bez carina izvoze u EU, omogućavajući zapadnim, prije svega njemačkim firmama, da u Srbiji otvaraju pogone i zapošljavaju jeftinu radnu snagu koristeći se bescarinskim izvozom u EU. Drugo, želi bezvizni režim sa EU kako bi srpski građani mogli povremeno ići i raditi na crno u Njemačkoj pa donositi nešto para kući. Treće, želi da što je moguće više nekvalifikovane srpske radne snage izveze u EU i time ubije dvije muve jednim udarcem – em dobija devize iz EU, em rješava socijalne probleme u Srbiji. Inače, treba napomenuti, da građani Srbije na radu u EU godišnje doprinose  6-7 milijardi eura, što čini oko 12% ukupnog BDP-a Srbije. Četvrto, želi što je moguće više sredstava iz EU pretpristupnih fondova. Peto, i prokleto (mu bilo) je da se crnogorski otpor srbizaciji i klerikalizaciji potpuno marginalizuje i uguši.

Žrtvovanje Crne Gore, dojučerašnjeg lidera u eu integraciji?!

Sve nabrojano Vučiću je potrebno od EU, dok istovremeno zdušno i uporno radi na destabilizaciji iste, a za interese Moskve! Dobitna kombinacija je dakle – destabilizacija Evropske unije novcem Evropske unije! Destabilizacija regiona, utemeljivanje ruskih agentura u sred Evrope, uz pomoć Evrope!

Da li će pritisak EU na Srbiju i Aleksandra Vučića ići dalje mimo ofucanih priča „da neće biti članica EU“ što Vučića i većinu Srbije uzgred budi rečeno uopšte ne interesuje? Šta bi Unija morala preduzeti? Prvenstveno stopirati inicijativu Otvorenog Balkana, jer se njome bukvalno otvara zatvor za zemlje koje su istinski posvećene integraciji i koje su do sada postigle značajne rezultate na tom putu. Naročito se mora imati u vidu Crna Gora!

Uprkos Dritanu, Crna Gora nije zaslužila da bude zatočenica Srbije i njene pozicije i imidža u svijetu! On lično, jeste dužan i obavezan prema Vučiću i Putinu jer je pretvorio Crnu Goru u stjecište srpskih  i ruskih špijuna, ekstremističkih organizacija, pretvorio je u medijski mrak đe se tužbama gase rijetki nepotkupljeni i profesionalni mediji, đe se otkazima čašćavaju nepotkupljive patriote, po dubini i širini uništava sve što se mučno izgrađivalo od raspada bivše nam domovine Jugoslavije naovamo. No, da li je Crna Gora dužna da plaća Dritanove cehove i dugove njegovih korumpiranih kolega iz ex vlade?

Čini se da nade možemo polagati u SAD, jer podrška „Otvorenom Balkanu“ koja stiže s evropskih adresa, kao i sve što nam se pred očima EU dešavalo protekle tri godine, ne ostavlja prostor za puno nadanja u bolje sjutra. Ukoliko je briselska administracija još uvijek nesvjesna grijeha počinjenog prema Crnoj Gori pa planira i dalje zatvaranje svojih vrata za, do samo prije dvije godine, lidera u pregovaračkom procesu, iz SAD se čuju osvješćujuće poruke.

Naime, Danijel Frid, bivši diplomata i dugogodišnji zvaničnik Stejt Departmenta postavlja retoričko pitanje „Da li Srbija usklađuje svoju spoljnu politiku sa agresivnim tiraninom odgovornim za velika zvjerstva?(misleći naravno na Putina). Da li je to najbolje što Srbija može da uradi?“, te konstatuje da je „State Department apsolutno u pravu što je istakao da tako ne bi trebalo da se ponaša zemlja koja se pretvara da želi da postane članica Evropske unije”. On smatra da je zbog ruskog ektremizma i nasilja, balansiranje Aleksandra Vučića između Zapada i Rusije nemoguće i vjeruje da SAD gube strpljenje sa Beogradom. Da je američko strpljenje na izmaku saglasan je i Pol Mekarti iz Međunarodnog republikanskog instituta.

Istovremeno, postavlja se pitanje kako bi SAD mogle da reaguju. Mekarti kaže da američka administracija nema mnogo instrumenata na raspolaganju, već da je to uglavnom u rukama Brisela.

Ono što bi Brisel mogao preduzeti jeste da zaprijeti Vučiću, a ne da ga ohrabruje u njegovim manipulacijama poput OB inicijative.

Pa bi tako EU mogla privremeno suspendovati SSP. Ovom odlukom bi se faktički dovelo u pitanje 65 odsto srpskog izvoza (cca 13 milijardi €) što bi rezultiralo masovnim povlačenjem evropskih investitora iz Srbije, a prije svega njemačkih. Time bi se dovelo do gubitka  možda i milion radnih mjesta od cca 1.8 miliona koliko formalno u Srbiji ima zaposlenih. Ovo su zapravo sva realna radna mjesta u Srbiji, ostatak su državna, zapravo uglavnom neproduktivna radna mjesta u državnoj administraciji i javnim preduzećima. To je lako sprovodivo, čak bez ikakve formalne odluke EU, jer vidimo kako su se zapadne firme u rekordnom roku povukle iz 20 puta veće Rusije gdje su 30 puta više investirali nego u Srbiju. Zatim, ukinuti bezvizni režim! Naime, ako građani Srbije vole i žele sa Rusijom ili Bjelorusijom niko im ne osporava izbor, ali trebaju znati da to znači vrlo tvrd vizni režim sa EU kakav imaju Rusija i Bjelorusija.

Zabraniti slanje novca iz EU u Srbiju i zabraniti putovanja građana EU u Srbiju čime će se potpuno odsjeći novac koji građani Srbije s državljanstvom neke od članica EU šalju kući! Možda bi se moglo tumačiti kao drastična i surova mjera, ali tako zapravo izgledaju sankcije SAD prema Kubi uvedene 1962. godine i u najkraćem se svode na jednu stvar: zabranjeno je putovanje građana SAD na Kubu! Za koga se utvrdi da je putovao prijeti mu kazna zatvora do tri godine! U slučaju srpskih građana koji žive u EU primjena bi bila npr. sledeća: ko ima državljanstvo EU dobije kaznu od recimo 50.000 ili 100.000 eura ako je došao u posjetu Srbiji, a ko ima samo dozvolu boravka može se bez problema protjerati i vratiti u Srbiju.

Konačno i krucijalno, držati se osnovnog principa politike proširenja na koji se Unija obavezala svojim aktima, principa individualnih postignuća. Podrška ’’Otvorenom Balkanu’’ bila bi sušta suprotnost samoj suštini pregovaračkog procesa, a da i ne govorimo o principu njegovanja dobrosusjedskih odnosa…Naročito ne, u situaciji kada se Crna Gora (i ne samo ona, naravno) našla na udaru srpsko-ruskih obavještajnih službi i upravo zato stagnirala u pristupnom procesu pune dvije godine.

Sve su ovo mjere koje Uniji stoje na raspolaganju, a u granicama su mogućeg i zakonskog, a imajući u vidu kakav je prljav i besprizoran igrač Aleksandar Vučić i njegovi radikali, Evropska unija mora postati svjesna da sa takvima nema drugog načina razgovora. Nedavni dogovor Vučića sa ruskim liderom o snabdijevanju gasom, u trenutku kada članice EU pokušavaju da postepeno ukinu zavisnost od ruskih energenata, dovoljno govori o kakvim igračima je riječ.

Suština čitave priče je da EU mora prestati da tretira Srbiju kao potencijalnu članicu, da prestane da potencira inicijative u kojima bi Srbija zarobljavala region, ovakva kakva jeste. A jeste ruski satelit i otrovno antizapadna i anticivilizacijska zemlja, te klasičan primjer strateškog neprijatelja. Sjediniti je s već poodavno uspostavljenim velikosrpskim i ruskim ispostavama u susjedstvu bila bi jeziva nepravda i nepovratna šteta s nesagledivim posljedicama po budućnost prosperitetnih snaga u regionu.

A Crna Gora, po ko zna koji put, bila bi žrtvovana. Dosta je bilo!