CRNOGORSKA VLADA U ’’SRPSKO-AMERIČKOM SVETU”: Ipak je moglo i gore

Piše: Balša Knežević

Novoizabrana Spajićeva Vlada je nezgrapna i mastodontska, ima pet potpredsjednika i 19 ministarstava u državi od oko 650.000 stanovnika. Ovoliki broj resora prije svega govori o neumjerenoj količini trulih političkih kompromisa koje je novoizabrani premijer morao da progura da bi uopšte i formirao vladu.

Ono što međutim, najviše zabrinjava, je što će 44. Vlada zavisiti od veliksorpske koalicije ironičnog naziva Za budućnost Crne Gore (ZBCG) koja neskriveno radi u interesu Beograda, a koju predvodi novoizabrani predsjednik Skupštine, doskorašnji prvi profesionalni Srbin u državi Andrija Rajo Mandić.

Upravo se više hiljada ljudi sinoć okupilo na bulevaru ispred parlamenta, izražavajući očajanje što je direktni politički proizvod putinističko-velikosrpske ideologije došao na ovako visoku državnu poziciju. Okupljeni su se pozivali na ”zapadne vrijednosti” i ”skretanje Crne Gore sa evropskog puta’’ (što god to više značilo), uz primjedbu da je izbor Mandića za prvog čovjeka parlamenta veliki minus pred našim zapadnim partnerima.

To horsko pozivanje na ”zapadne partnere” odavno izgleda krajnje ironično i donekle isprazno. Jer građani Crne Gore ne treba da imaju dilemu da sve ono što se juče događalo i što se u društveno političkom kontekstu dešava posljednje tri godine, ima debelu podršku tog famoznog ’’partnerskog’’ zapad. Tu se prije svega misli na američku administraciju. Spajiću je stoga džabe što se zaista, kako smo više puta pisali, otrgao od direktnog uticaja srpskog psihotičnog autokrate Aleksandra Vučića, kad beogradski pipci djeluju svuda i to preko zapadne diplomatije i domaćih najamnika stimulisanih upravo tim ’’zapadnim štimungom’’.

Povlađivanje autokratskom režimu u Beogradu

’’Smatram da je važnije da definišemo koja je politika stvorila atmosferu u kojoj se u finalu porodio u operativnoj izvedbi teroristički akt. Smatram da je to bila politika međunarodne zajednice. Čitajte politika zapadnih partnera. Čitajte još preciznije, politika Stejt dipartmenta, odnosno ljudi Stejt dipartmenta, ovlašćenih za vođenje balkanske politike Sjedinjenih Američkih Država. Ta politika, politika popuštanja Srbiji, davanja koncesija Srbiji za bahaćenje u svojoj politici na Zapadnom Balkanu’’. Ove riječi koje je prije dvije sedmice za Federalnu televiziju izjavio bivši predsjednik Crne Gore Milo Đukanović sinoć su komotno mogle da budu puštene sa razglasa ispred Skupštine Crne Gore, kao svojevrsna dijagnoza uzroka koji u regionu pospješuje bolest povampiranja velikosrpstva. Prije svega kroz promašene geopolitičke planove povlađivanja autokratskom režimu u Beogradu.

Američka administracija više i ne krije da je, u najmanju ruku, ravnodušna povodom ishoda sage o 44. Vladi. Osim blagih, čini se više kurotaznih, diplomatskih kritika izaslanika SAD za Zapadni Balkan Gabrijela Eskobara i ambasadorke SAD u Crnoj Gori Džudi Rajzing Rajnke, američke diplomate nijesu učinili ništa da spriječe dolazak Mandića na čelo Skupštine. Njima bliskom svetosavskom terminologijom rečeno – bože sačuvaj da su se bunili zbog krucijalne podrške neočetničko-putinističkog političkog klana ZBCG Spajićevoj Vladi.

Podrška ’’američkih partnera’’ ovakvom političkom rješenju je potpuno očekivana, ako uzmemo u obzir da je, siva eminencija američke diplomatske mreže u regionu, ambasador u Beogradu, Kristofer Hil spreman da udovolji svim kapricima srpskog autokrate Aleksandra Vučića. Uostalom, čitava diplomatska mreža SAD u posljednje tri godine bila je veoma tolerantna na velikosrpski hegemonizam prema Crnoj Gori. Uvođenjem ostataka DF-a u vladu i postavljenjem Mandića na čelo Skupštine, Spajić i njegovi saradnici uopšte nijesu išli u sukob sa Amerikancima i zapadom – naprotiv, udovoljili su suštinskim zahtjevima projekta ’’američko-srpskog sveta’’.

Političko upokojenje nižerangiranog Vučićevog doušnika

Ipak, bilo bi stvarno maliciozno biti isključiv pa reći da čitava ova kombinatorika ’’američko-srpskog sveta’’ nema nijednu pozitivnu stranu. Ima i te kako, a njenu konkretnu manifestaciju vidjeli smo jutros oko 8:30 sati kada je novi premijer Spajić preuzeo dužnost od izraubovanog veleizdajnika i metle srpskog autokretskog režima – Dritana Abazovića, koji je od danas i zvanično politički upokojen.

Rashodovan je od zapada i Beograda i odavno je u ispodcenzusnoj zoni. Da je svjestan početka truljenja leša njegove političke krijere, Abazović ne može sakriti ni iza imbecilnog osmjeha i ponižavajućih, paranoičnih tirada kojima se sinoć u Skupštini spuštio na nivo običnog policijskog doušnika i nižerangiranog operativca obavještajnih službi.

Što je uostalom i posao koji je obavljao za srpskog autokratu na čelu terorističko-kriminalnog režima Aleksandra Vučića.

Mandić ovo ne može da opravda

Osim što je sa vlasti otišao, kako ga je većina građana okarakterisala, ’’prvi izrod Crne Gore’’, izbor doskorašnjeg prvog profesionalnog Srbina u Crnoj Gori Mandića na čelo parlamenta, može da se posmatra iz više uglova.

Iako ’’srpsko-američki svet’’ slavi uzdignuće vojvode Mandića na funkciju koju je godinama mogao samo da sanja i koju nijesu uspjeli da mu obezbijede ni Vladimir Popov i Edi Šišmakov, dugoročno, četnički vojvoda nema prevelikog razloga za slavlje.

Mandić je bio jedan od glavnih zagovarača da Crna Gora ne treba da bude suverena država, rekao je da Putina doživljava kao svog predsjednika, dugogodišnji je saradnik svih autokratskih režima u Srbiji, a posebno ovog Vučićevog, veliki branitelj srpskog prava na Kosovo i negator ove države, odjednom je pristao da potpiše da će zastupati sva načela suprotna gore navedenim. I to zbog fotelje predsjednika Skupštine! Koliko god bilo ko pokušava da relativizuje ovakvo posrnuće u konvertitstvo čuvenom frazom – ’’on je potpisao Sporazum, ali će nastaviti po starom’’, u velikoj je zabludi!

Ono što je Mandić uradio potpisivanjem Sporazuma o formiranju nove vlasti i prihvatanjem fotelje predsjednika Skupštine, je pljuvanje na sve za što se bukvalno tukao po ulicama i huškao narod zadnjih 20 i kusur godina. Razmjera izdaje sopstvenih principa koju je Mandić odradio mogla bi da se uporedi jedino sa situacijom kad bi Volodimir Zelenski sjutra potpisao sporazum da radi kao šef kabineta Vladimira Putina. Koliko god Mandić i njegovi pajtaši to pokušali da relativizuju, potpis na Sporazum i prihvatanje mjesta predsjednika Skupštine je politička kapitualcija bivšeg prvog Srbina Crne Gore, koji je odlučio da mu je za kraj karijere ipak bolje da osjeti draži visoke državne funkcije nego da se i dalje potuca po ulicama.

Prvi Vučićev Srbin u Crnoj Gori

Pošto je doskorašnji prvi Vučićev Srbin Mandić žrtvovan za profesionalno srpstvo nakon konvertitske egzaltacije i prodaje ideologije za fotelju, pred njegovim saborcem, takođe potpisnikom Sporazuma, Milanom Kneževićem su dva puta. Knežević, koji iako je potpisao Sporazum, još se nije nepovratno odrekao velikosrpstva, moći će da bira da li će da do kraja, kao Mandić, proda svoju ideologiju i prihvati učešće u izvršnoj vlasti sledeće godine, ili da kao duhoviti Zećanin iz partizanske porodice, zamjeni Raja na mjestu Vučićevog četnika i prvog profesionalnog Srbina Crne Gore.

Konkurencija za poziciju prvog Vučićevog čovjeka će ipak biti žestoka jer se Kneževićev plemenik iz Balabana Aleksa Ljaljo Bečić, u toku pregovora potpuno ofirao kao Vučićev adut i glavni čovjek u borbi protiv Milojka Spajića, ali što još važnije – i ’’evropske Crne Gore’’ za koju se navodno zalaže.

Jer tek nakon infiltracije neočetničkog ZBCG u strukture vlasti, postala je očigledna ključna uloga Bečića koji je tokom pregovora pjenio da ne želi vladu u kojoj će biti Mehmet Zenka, pod izgovorom da je on neko ko je sarađivao sa DPS-om.

O ulozi Bečića, koji je ovakvim stavom omogućio upliv četničkog faktora u Spajićevu Vladu, tek će se detaljnije pisati. Za kraj treba dodati da je u čitavom pregovaračkom procesu interese Beograda zastupao i Spajićev stranački kolega, nažalost predsjednik Crne Gore Jakov Milatović, koji se profilisao u novog Dritana Abazovića na uzici velikosrpskih hegemonističkih centara. Imao je nemjerljiv doprinos u sabotiranju Spajića iznutra.

Moglo je i gore

Činjenica da je pored svih opstrukcija dirigovanih iz Beograda, i podržanih od američke diplomatske mreže, Spajić uopšte uspio da formira Vladu, izdejstvuje potpisivanje Sporazuma koji makar formalno garantuje evropski put Crne Gore i na mjesec dana odloži unaprijed naštimovani popis u režiji ’’srpskog sveta’’, može da se posmatra kao najbolje što je moglo da se izvuče iz najgore situacije.

Za dalje tek treba sačekati, jer i 90-ih je za Amerikance Slobodan Milošević bio ’’faktor mira na Balkanu’’, a dobro je poznato kako je na kraju završio… Aleksandar Vučić i njegovi sateliti moraju da budu svjesni toga.