Kako Crkva Srbije pravi „Stari poredak“

Piše: Milenko A. Perović

Najnovija prijetnja šefa lokalne filijale Crkve Srbije da će srušiti Njegošev mauzolej i na njegovo mjesto načečeriti Karađorđevića kapelu opet je upozorila na ono glavno što se mora činiti za opstanak nezavisne i suverene Crne Gore. Prema mjeri najviše ugroženosti crnogorske države i društva, potrebna je bespoštedna kritika radikalnog klerikalizma koji ispoljava kler Crkve Srbije u Crnoj Gori.

Nikad u povijesti nije postojalo, a vjerovatno neće ni postojati ništa što je za Crnu Goru neprijateljskije i štetnije od Crkve Srbije. Kritika te Crkve i njenog klera sa stanovišta crnogorskog suverenizma mora imati volterovski karakter. Suverenistička kritika Crkve Srbije mora se inspirisati Volterovom kritikom Rimokatoličke crkve, jer što je ova bila u Francuskoj tokom Srednjeg vijeka, Crkva Srbije želi biti u sadašnjem i budućem vremenu Crne Gore!

Vođstvo Crkve Srbije odavno objavljuje želju da refeudalizira Crnu Goru. Ono nikad nije mentalno izašlo iz svoje primitivne verzije evropskih romantičarskih samaštanja o prošlosti. Tokom 19. vijeka ono je izmislilo sliku o Srednjem vijeku kao svom „zlatnom dobu!“ Maštarije takvoga tipa nikad mu nijesu prolazile u Srbiji, ali mu se čini da ih konačno može oživjeti u Crnoj Gori. Ona je duhovno, mentalno i moralno toliko razorena da može nekritički primati ozbiljenje najtamnijih predmeta želja srpskih popova i kaluđera!

Neće vođstvo te Crkve povratak u crnogorski feudalizam. On bi značio vraćanje Balšićima, Crnojevićima i vremenu utemeljivanja Crnogorske pravoslavne crkve! Ono sanja da bude „Prvi stalež“ u parafeudalnom velikosrpskom svijetu koji bi – bar što se tiče statusa njenog klera – bio ustrojen po uzoru na francuski feudalni „Stari poredak“ (Ancien Régime)

Njeno vođstvo hoće da uspostavi kvazi-politički sistem kojim bi Crnu Goru trajno držalo u stanju ne-političkog ili pred-političkog društva, bez jedinstvenog pravnog sistema, bez jednakosti pravnih statusa, s Crkvom Srbije kao najvećim kolektivnim tajkunskim feudalcem koji parazitski uživa prisvajanjem dobrog dijela društvenog dohotka. Takav je sistem moguć samo ako kler ove Crkve stekne status „Prvog staleža“ (oratores) u staleškoj stratifikaciji velikosrpskog svijeta i cijelom društvu nametne svoju volju za moć.

Stanje koje on želi u bitnim crtama povijesno je postojalo u feudalnoj Francuskoj. Kler Rimokatoličke crkve u trostaleškoj stratifikaciji društva (oratores, bellatores i laboratores) imao je privilegovani položaj “Prvoga staleža.” On je implicirao potpuni ideološki monopol Crkve. Posao klera bio je “da se moli” za stabilnost i sigurnost hrišćanskog svijeta. Njegova legitimnost proisticala je iz priznatog prava klera da “transcendentno”  potvrđuje apsolutističku svjetovnu vlast.

Kler Crkve Srbije želi za sebe takvu poziciju u današnjoj Crnoj Gori. Drži da mu to pravo pripada, jer se samoproizveo u glavnog čuvara i propagatora srpskog velikodržavlja i ultranacionalizma. Pretenziju na ideološki monopol zasnovao je na ogromnoj paranoidnoj konstruciji koja je prepunjena najnevjerovatnijim lažima i istorijskim falsifikatima. Ovaj se kler u potpunosti ponaša kao paranoik koji vjeruje u realnost bolesne konstrukcije koju je izmaštao. Štaviše, s nebeskog prijestola maknuo je Boga i na njegovo mjesto posadio biće sastavljeno od Moloha i paranoidnih konstrukcija klera!

Radikalni istorijski revizionizam doveo ga je u paranoidno stanje. Ono ga je navelo na konstruisanje “istorijskog prava” Crkve Srbije na osam stotina godina baštinjenja pravoslavlja u Crnoj Gori i svega što mu u matrijalnom, idejnom i duhovnom smislu pripada. Najposlije, duhom paranoidne konstrukcije “istorijskog prava” inspiriše se fanatizam kojim ova Crkva pokušava potčiniti Crnu Goru velikosrpstvu, rascrnogorčiti Crnogorce i konvertovati ih u velikosrbe.

Volter je znao da se cijeli “Stari poredak” drži na sprezi interesa “Prvog” i “Drugog staleža,” Crkve i aristokratije. Znao je da bez političkog apsolutizma ne bi bio moguć ideološki monopol Crkve, i vice versa. Izvor svih nesloboda i društvenih zala feudaliteta jasno je identifikovao u  “savezu trona i oltara,” u združenosti “dogme i mača,” “lomača i silogizama!” U radikalnoj prosvjetiteljskoj kritici klerikalizma on je vidio put za oslobođenje društva.

Volterova antiklerikalistička i antireligijska kritika Rimokatoličke crkve kulminirala je u sloganu Écrasez l’infâme! (skr. Écrelinf, “Zdrobi bestidnicu!”). U njemu je sažeta njegova strategija odlučnog odbijanja crkvenog zloglasnog praznovjerja, podlosti, netolerancije i iracionalnosti. On je postulirao borbu riječima i djelima protiv vjerskog fanatizma, “prevlasti i ugnjetavanja vjerskim praznovjerjima,” protiv predrasuda, prijevarnih hrišćanskih mitova i “klerikalnog fanatizma.”

Srodna kritika svetosavskog klerikalizma nasušno je potrebna crnogorskom društvu, jer je Crkva Srbije najkapitalniji problem cjelokupne egzistencije Crne Gore. Kritika Crkve Srbije potrebna je kao način osvješćivanja potrebe za odlučnim odupiranjem htijenju njenog klera da u Crnoj Gori uspostavi ideološki, politički, ekonomski, kulturni, vjerski i moralni monopol.

Njezino htijenje da uspostavi ideološki monopol počiva na opakoj smjesi tribalističke, fašističke i klerikalističke ideologije. Njeni “duhovnici” proklamuju programe asimilacije ili anihilacije Crnogoraca. Kada se jednom narodu u cjelini njegove egzistencije poriče pravo postojanja, kada ga se želi dehumanizirati i anihilirati, to jeste nacifašizam! On se javlja u mentalno i fizički najprljavijem obliku srpskog i “crnogorskog” četništva! Crkva Srbije je duhovni patron i političko krilo četništva. Četništvo je njeno paramilitarno krilo za zlikovačke zadatke!

Ova je institucija vijekovima bila prisiljavana na sirotinjski i podanički mentalitet. Zavisila je od milostinje moćnika. Podanički se pregibala pred svakom svjetovnom domaćom i okupatorskom vlašću. Koliko se bojala, toliko se dodvoravala svakoj sili!

Kler Crkve Srbije je slom socijalizma shvatio kao priliku za veliko ribarenje ljudskim dušama. Shvatio je da mu se namjestila zgoda da umjesto komunističke ideologije društvu nametne svoju religijsku ideologiju, a sebe kao glavni i nesporni duhovni i moralni autoritet. No, i u njega se odmah uselio tranzicijski tajkunski duh. Združen s “pobjednicima tranzicije,” kler je pohitao da zadovolji sve svoje žudnje za ovozemaljskom moći, materijalnom blagodeti i  društvenom važnošću.

U Crnoj Gori kler je poželio dominaciju nad državom i društvom. Uz pomoć najvećeg dijela crnogorske “političke klase” on je od Crne Gore oteo neprocjenjivo sakralno, kulturno i materijalno bogatstvo. Crkva Srbije postala je imućni kolektivni para-feudalac s parvenijskom tajkunskom psihologijom.

Sve više ona zahtijeva za sebe kulturni i moralni monopol u Crnoj Gori. Za uzore svetosti i moralne izvrsnosti ona nameće Stefana Nemanju koji se posvetio zaslugom uništavanja Zete i genocidom nad bogumilima! Crnoj Gori za lučonošu preporučuje Dražu Mihailovića, jednog od najvećih zločinaca na prostorima bivše Jugoslavije u Drugom svjetskom ratu. Ona slavi i ovjekovječuje svetost popova koji su klali žene i nejač! Za svoje moralne junake i podvižnike ona uzima masovne ubice iz potonjih jugoslovenskih ratova koji su za svoja nedjela osuđeni na doživotne ili višedecenijske robije!

Povijesna pravda Francuske revolucije i potonji Kombov zakon o razdvajanju religije i države trajno su u francuskom društvu stavili Rimokatoličku crkvu na primjereno mjesto! Da bi preživjela, Crna Gora mora Crkvu Srbije staviti na primjereno mjesto!