GVOZDENOVIĆ: Skupština mora kroz dijalog gurati državu ka EU

Skupština Crne Gore je nakon dužeg perioda stagnacije dobila priliku za kvalitetnije ispunjavanje svog dijela obaveza koje su potrebne za naše članstvo u Evropskoj uniji (EU), međutim ključno je pitanje da li će Skupština izgraditi sposobnost da vodi dijalog za rješavanje pitanja za koja je potrebno pronaći kvalifikovanu većinu. Ovo su ključni nalazi analize koju je Centar za demokratsku tranziciju (CDT) uradio uz podršku Balkanskog fonda za demokratiju (BTD) i Ambasade Kraljevine Norveške.

Članica Izvršnog odbora CDT-a, Milena Gvozdenović saopštila je da supolitičke promjene koje su se desile prilika za značajan napredak u otvorenosti parlamenta, povećanje kvaliteta zakonodavnog postupka, poboljšanje njegove kontrolne funkcije i pokretanja političkog dijaloga koji za cilj ima deblokadu važnih reformskih procesa.

“Ključno pitanje, da li će Skupština izgraditi sposobnost da vodi dijalog za rješavanje pitanja za koje je potrebno pronaći kvalifikovanu većinu, ostaje otvoreno. U ovom pravcu ohrabruje osnivanje odbora koji će se baviti reformom izbornog zakonodavstva, ali je znakovito što sličnih inicijativa nema u planu rada Skupštine u dijelu pokretanja dijaloga o izboru Vrhovnog državnog tužioca (VDT), članova Sudskog savjeta (SS) i sudija Ustavnog suda (US)”, kazala je Gvozdenović.

Ona dodaje da je važan korak naprijed, u odnosu na prethodni period, novi saziv Skupštine uradio osnivanjem radne grupe za izradu Zakona o Skupštini.

“Ovim aktom je potrebno konačno i zakonski, odnosno sistemski urediti balans među institucijama zakonodavne, izvršne i sudske vlasti što je preduslov demokratskog funkcionisanja društva”, navodi Gvozdenović.

Skupština je, dodaje Gvozdenović, za kratko vrijeme na respektabilan način obnovila i razvila politike otvorenosti korišćenjem starih i kreiranjem novih praksi za povećanje transparentnosti i komunikaciju sa građanima.

“Zakonodavni proces je, sa jedne strane, doživio pozitivne promjene kroz veću inicijativu poslanika u predlaganju zakona, ali je sa druge strane blokiran odnosima unutar vladajuće većine. Uslovljavanje usvajanja jednih zakona drugim zakonima dovelo je do toga da je Skupština nakon izbora Vlade usvojila mali broj zakonskih tekstova”, navodi članica Izvršnog odbora CDT-a.

Usvajanje sistemskih zakona po skraćenom postupku, bez konsultovanja javnosti, postalo je važna karakteristika dosadašnjeg rada aktuelnog saziva Parlamenta, ocjenjuje Gvozdenović.

Takođe, kroz dogovore Vlade i Skupštine o sadržaju zakonskih tekstova, koje će kasnije predložiti poslanici, uvedena je praksa “izbjegavanja” javne rasprave što se negativno odrazilo na transparentnost i inkluzivnost zakonodavnog procesa.

“Kontrolna uloga Parlamenta se popravlja kroz jačanje kontrolnih procedura, ali je kvalitet parlamentarnih aktivnosti, odnosno konkretnih koraka nakon sprovedene kontrole, još uvijek upitan. Centar za demokratsku tranziciju (CDT) će i u narednom periodu pratiti i ocjenjivati napredak u ovoj važnoj oblasti. Nove političke okolnosti dale su nam i prostor da vjerujemo da je moguće odblokirati važne reformske procese unutar same Skupštine”, zaključuje se u saopštenju.