EURO-MESIJA MILOJKO: Spajić bi da ujedinjuje Region sa EU, a nije ni pročitao Izvještaj EK

Izvještaj Evropske komisije (EK) za Crnu Goru koji je nedavno objavljen, od aktuelne vlasti predstavljen je kao „najbolji do sad“. Dodatni stimulans da iznesu takvu ocjenu aktuelnoj vladajućoj strukturi dali su evropski zvaničnici koji su u superlativu govorili o evropskom putu naše države.

Sve to je stimulativno djelovalo na aktuelnu vlast, posebno na formalnog premijera Milojka Spajića, koji je kako se čini, sebe počeo da posmatra kao „euro-mesiju“ čija je sveta misija da uvede Crnu Goru u Evropsku uniju. 

Spajić je izgleda shvatio formalne hvalospjeve evropskih zvaničnika kao istinsko priznanje za svoj rad na evropeizaciji Crne Gore. Formalni premijer je toliko „u oblacima“ nakon objavljivanja izvještaja EK da je juče rekao je da „Crna Gora ne samo da prednjači u evropskim integracijama, nego i predvodi proces ujedinjenja Zapadnog Balkana sa EU“. 

Spajić: Mi letimo ka EU, a usput sa sobom nosimo i čitav Zapadni Balkan!

Ovu krajnje neskromnu izjavu koja odiše megalomanijom, dao je na svečanom otvaranju Akademije jedinstvenog tržišta u Podgorici, na kojem su uz formalnog premijera govorili i ambasador Evropske unije Johan Satler i ambasador Njemačke Peter Felten.

Ne čitaju izvještaj

Međutim, Spajić, ali i vlada Crne Gore su uporni u hvalisanju, ali se čini da nikako da pročitaju Izvještaj Evropske komisije onako kako piše. I to im, nekako, ide od ruke. Bez obzira na jasna određenja i na riječi koje su savršeno razumljive. Otuda, valjda, toliko hvalisanja, želje da „vučemo“ region u EU i euforije bez stvarnog pokrića. 

Zato valja istaći dijelove stvarnog sadržaja teksta Izvještaja. Ponajprije iz razloga što se prvi prigovor Evropske komisije odnosi upravo na formalnog crnogorskog premijera i upućuje upravo na činjenicu da se ta osoba ne bavi svojim poslom. Tome u prilog ide zaključeno stanje definisano riječima „neredovna pojavljivanja pred poslanicima u Skupštini“, kao i komisijski stav povodom takvog načina ponašanja i do sada važeće predstave sačinjena u riječima „izazvala je određene zabrinutosti“. 

Nešto kasnije će se u evropskom Izvještaju riječ „transparentnost“ pojavljivati u više navrata kao pojam koji je neizostavno vrijedan poštovanja i predstavlja uputstvo za rad. Istina je da sve to ne zvuči kao „sjedi lijepo, ispravi se i stavi ruke na sto“, ali je veoma blizu. 

Nešto slično Evropska komisija bilježi i povodom stalnih uvjeravanja Vlade o navodnim sopstvenim uspjesima i unapređenom državnom aparatu o čemu se bez uvijanja navodi upozorenje da su crnogorske institucije i slabašne i ranjive. 

Evropa uvlači Zapadni Balkan u Uniju

Ako ste pomislili da je ovim povodom kurtoazno izbjegnuta upotreba izraza „nemoćne“, u pravu ste. 

Poseban problem u čitanju Izvještaja Evropske komisije prema postojećem učinku crnogorske Vlade izazivaju prigovori ovjekovječeni u terminima- djelimično obuhvaćeno, određeni ili ograničeni napredak, umjereni nivo, dok se napomena „ozbiljno nazadovala“, bar prema ovdašnjoj euforiji među partijama u vlasti i ocjeni o pozitivnom izvještaju, zaobilazi na mah. 

Ili bi možda i to trebalo svrstati u premijerove „seoske teme“, pa tamo i pothraniti usklađivanje sa viznom politikom EU. Teže malo…

„Ograničeni napredak“

Prema reakcijama „stručnjaka“ iz Vlade naročiti problem predstavlja upotreba termina „ograničeni napredak“ za koji nikako da ukapiraju da ne predstavlja nikakav afirmativni opis, već klasično upozorenje da eventualne manipulacije sa postavljenim preporukama mogu da zaborave istog časa. 

Ovo je posebno važno zbog očigledno nezaboravne istorije premijerovih tvrdnji počevši od sopstvenog prebivališta i državljanstva, pa sve do parade objava o ekonomskim uspjesima koji nas nisu ni očešali u prolazu. 

Dalje, isto upozorenje se još lakše očitava u terminu „umjerena spremnost“ koji dominira Izvještajem, a koji ukazuje da je prepoznato kako je spremnost Vlade ipak tek deklarativnog karaktera, te da je čeka puno ozbiljnog i konkretnog posla. 

O tome da u Vladi sjede ministri koji nemaju blage veze sa svojim poslom, te da ti kadrovi pripadaju ostacima Demokratskog fronta i Demokrata, kao i da predstavljaju samo političke kalkulacije vodeće partije Pokret Evropa sad, nije bilo riječi. Samo je prepoznato sasvim izvjesno postojanje noge na kočnici ili efekti učinka uhljebljenih retrogradnih snaga. Ili premijerska bespomoćnost, kako vam drago. 

Potvrdu ove mogućnosti čitanja teksta Izvještaja lako je pronaći u stavu i napomeni Evropske komisije povodom skupštinske odluke kojom je „jednostrano prekinut mandat sudije Ustavnog suda“, a koji je zavrijedio opis – „ozbiljna zabrinutost u pogledu poštovanja nezavisnosti Ustavnog suda i principa podjele vlasti utvrđenog Ustavom“. 

Pritisak na tužilaštvo

Čak, povodom rada Skupštine Crne Gore, Evropska komisija zaključuje da su „predsjednik Skupštine i razni poslanici otvoreno kritikovali službu tužilaštva, uključujući lične napade na Vrhovnog državnog tužioca. Ovi događaji izazivaju ozbiljnu zabrinutost u pogledu nedozvoljenog uticaja i predstavljaju rizik po autonomiju tužilačke službe”. 

I tu nema ništa nejasno. Osim što Vlada ovaj istaknuti problem prećutkuje. A to zaista zaslužuje ozbiljnu zabrinutost. Jer, isticanje problema podrazumjeva njihovo rješavanje. Još jasnije, Vlada u ovom sastavu i sa ovakvim predsjednikom Skupštine je daleko od toga.

Tome u prilog ide i prigovor Evropske komisije prema kojem “autoritet i nadležnosti Vlade javno su dovedeni u pitanje nakon pucnjave u Cetinju 1. januara 2025. godine, u kojoj je poginulo 13 osoba. Demonstracije su održane širom zemlje, sa zahtjevom za ostavke potpredsjednika Vlade za bezbjednost i odbranu i ministra unutrašnjih poslova”. 

Mandić vrši pritisak, a Spajić klima glavom

Ovaj stav je nedvosmislen i ne raspolaže nikakvim nerazumljivim načinom obraćanja. Nerazumljiv je samo izostanak autoriteta Vlade, te potpuno uvredljiv izostanak odgovornosti potpredsjednika Vlade za bezbjednost i ministra unutrašnjih poslova. 

Geopolitičke “sitnice”

Kada sve uzmemo u obzir postaje jasno da je ushićeni formalni premijer potpuno zanemario “sitnicu” koja je po svemu sudeći glavni uzrok prilično pozitivnog tona Izvještaja EK i hvalospjeva visokih funkcionera EU na račun Crne Gore. 

Ta “sitnica” je geopolitička realnost koja je uzrokovala da EU konačno počne više da se interesuje za sudbinu Zapadnog Balkana. 

Očigledno je da Crna Gora, uz Albaniju, Moldaviju i Ukrajinu, mora po ubrzanom modelu doći do članstva u EU, jer su evropski zvaničnici konačno shvatili da ne smiju ostavljati prostor za djelovanje „trećih zemalja“, a tu se prije svega misli na Putinovu Rusiju.

Čini se da formalni premijer Spajić mora da uzme u obzir te geopolitičke “sitnice” kada govori o predvođenju “ujedinjenja Zapadnog Balkana sa EU”, pa zatim sjedne i konačno pročita Izvještaj EK. Prije nego njegove megalomanske tendencije ka samopromociji i hvalisanju eskaliraju.

Redakcijski komentar