CRNOGORCI U JUGOISTOČNOJ SRBIJI: Obnavljaju spomenik serdara Jola Piletića u Nišu

Udruženje Crnogoraca jugoistočne Srbije, uz pokroviteljstvo Uprave za dijasporu Crne Gore, realizuje projekat sanacije i rekonstrukcije spomenika serdara Jola Piletića na Starom groblju u Nišu.

Predsjednik udruženja, Miloš Paović, ističe da je Upravni odbor odlučio da povodom 120 godina od smrti ovog čuvenog junaka, pokrene aktivnosti na sanaciji spomenika i time još jednom ukaže na veliki istorijski doprinos serdara Piletića.

„ Zavod za zaštitu spomenika kulture Niša nam je dostavio uslove za sanaciju i u toku je izrada Elaborata sanacionih radova. Nakon toga slijedi pribavljanje potrebnih dozvola, izbor izvođača i radovi na lokaciji. Nadamo se da će kompletna sanacija spomenika biti obavljena do proljeća. Zahvalni smo svim nadliježnim institucijama u Nišu na profesionalnom odnosu prema projektu i Upravi za dijasporu Crne Gore na odluci da podrži projekat”, kaže Paović.

Spomenik serdara Jola Piletića na niškom groblju

Serdar Jole Piletić je, pored svoje junačke ratne prošlosti i doprinosa razvoju Crne Gore u 19. vijeku,  svojevrsni simbol crnogorskih iseljenika u ovom području Srbije.

Preci većine Crnogoraca koji danas žive na teritoriji jugoistočne Srbije, došli su u ove krajeve upravo u tom dvadesetogodišnjem periodu kad je on živio u Nišu.

Bio je jedan od najpoštovanijih ljudi u tek oslobođenom gradu, a imao je i stalni termin za prijem na kraljevom niškom dvoru.

Jole Piletić je rođen u Piperima, 1814. godine, a od svoje 12. godine, pa sve do 1878, učestvovao je u svim značajnijim bojevima za slobodu Crne Gore.

Bio je nosilac brojnih odlikovanja, a u bici na Vučjem dolu zarobio je Omer-pašu i svojim junaštvom značajno doprinio jednoj od najslavnijih pobjeda u Veljem ratu.

Pola vijeka radio je na izgradnji crnogorske države, pomažući crnogorskim vladarima iz dinastije Petrović: Njegošu, knjazu Danilu i knjazu Nikoli, s kojim je došao u sukob i 1879. godine, napustio Crnu Goru i odselio u Niš. Dobio je kuću u naselju Palilula, a pored njega su se tu nastanili i drugi viđeniji Crnogorci, te su Nišlije taj dio grada nazvali „Crnogorsko naselje“.

Umro je 5. januara 1900. godine u  Nišu, gdje je uz počasti i sahranjen. Njegova snaha Marija je kasnije na starom niškom groblju podigla spomenik svom slavnom svekru, suprugu, Jolevom sinu Miroslavu i sebi.