ĐUKANOVIĆ: Neophodna ofanzivnija politika EU prema proširenju, nadam se da ćemo izbjeći ponavljanje 90-ih

Prema njegovim riječima mi se opet možemo ljutiti, i u Evropi i na Zapadni Balkan na to, ali ja na neki način to smatram očekivanim, pa gotovo legitimnim interesima.

“Dakle, to je jedan prostor koji je slobodan i u kojem i druge zemlje čiji je vrednosni sistem suprotstavljen sistemu EU pokušavaju da ostvare svoje geopolitičke interese. Jednom riječju, da bismo to izbjegli Evropa mora biti prisutnija na Zapadnom Balkanu. Prema tome nije bila dovoljno prisutna i mi nažalost danas prisustvujemo ofanzivi geopolitike na Zapadnom Balkanu, koja je suprotstavljena evropskom sistemu vrijednosti i suprotstavljena evropskom jedinstvu. Dakle, Zapadnom Balkanu je postao jedno, ali veoma važno, jedno od poprišta na kojem se danas Istok suprotstavlja Zapadu i suprotstavlja zapadnom sistemu vrijednosti. Sljedstveno, mi smo opet na Zapadnom Balkanu obnovili iste dileme”, istakao je on.

Dileme 90-ih godina, podsjetio je Đukanović, su bile da li je multietnička demokratija u našem regionu moguća.

“Naravno, retorički je i to dozvoljeno pitanje, ali rekao bih da je prilično nesuvislo, zašto bi Zapadni Balkan za sebe tražio formulu koja je, kako bi mi u Crnoj Gori kazali, mimo svijeta, koja je drugačija od formule po kojoj živi čitav svijet. 90-ih godina nas je ta dilema koštala 150.000 ljudskih života. Dakle, tada se željela formirati Velika Srbija, Velika Hrvatska, naravno sledstveno tome i Velika Albanija, umjesto svega toga dobili smo veliku tragediju. Danas, nepunih trideset godina kasnije, nakon Dejtonskog sporazuma mi imamo obnovljenu tu dilemu, po mom dubokom uvjerenju, zbog zamagljivanja jasne i dogledne evropske perspektive zemljama Zapadnog Balkana. Moje je uvjerenje da EU nedovoljno posvećuje pažnju geopolitičkom značaju Zapadnog Balkana, i na evropske perspektive ZB”, naglasio je predsjednik Crne Gore.

Dakle, nastavio je Đukanović, zaboravljamo svi, najprije šta nam je politika proširenja veoma dobrog donijela u srednoj i istočnoj Evropi 90-ih godina, a zaboravljamo takođe da su mnoge političke krize kroz koje je Evropa prolazila u svojoj starijoj i novijoj istoriji zapravo imale svoj začezak na ZB. Mislim da je jako važno da se vratimo realnijem sagledavanju geopolitičkog značaja na Zapadnom Balkanu.

“Ono što je za sve ohrabrujuće, to je ta obnova euroatlanske saradnje. Čini mi se da smo prethodne četiri godine imali tragične greške s obije strane Atlantika, u zapostavljanju nečega što je euroatlansko nasljeđe. Ja sam veliki pobornik euroatlantizma, mislim da nam je poslije Drugog svjetskog rata donio ogromne prednosti, ne samo Evropi i Americi nego čitavom svijetu, tako da nijesam uspijevao da razumijem zašto smo toliko skeptični prema tom najvrednijem nasljeđu Evrope i Amerike, ali važnije od toga, ohrabren sam porukama koje čujem sada iz Vašingtona nakon promjene na predsjedničkim izborima