DOBRE STRANE NAFTNOG BIZNISA: Crnoj Gori do 68 odsto neto profita koncesionara, formira se naftni fond po uzoru na norveški

Ako se pronađu nafta i gas u crnogorskom podmorju, država će u konačnom, uzimati između 62 i 68 odsto neto profita koncesionara, odnosno u prosjeku oko 65 odsto, pokazuju zvanični zakonski propisi i ugovori koje prezentuje portal Luča. Istraživanje nafte počinje zvanično sjutra, a Luča je juče u obimnom tekstu objavila negativne strane naftnog biznisa.

Prema propisima, planirano je i formiranje naftnog fonda, po uzoru na norveški koji je najbogatiji na svijetu i služi kao novčana rezerva za buduće generacije.

Ako Vlada ne odustane od prvobitnog plana, oko 85 odsto naftnih prihoda Crne Gore ide direktno u naftni fond, a 15 odsto u budžet.

GARANCIJE

Koncesionari su ranije potpisali bezuslovnu garanciju za izvođenje obaveznog radnog programa, za dva istražna perioda odvojeno, koja se daje na 100% vrijednosti definisanih glavnih radova a poziva se u slučaju neispunjavanja Obaveznog radnog programa. Vrijednost garancije za prvi istražni period za obje kompanije je 85 miliona eura.

Definisana je i garanacija matične kompanije budućih koncesionara koja pokriva plaćanje svih obaveza po osnovu ugovora u slučaju neizvršavanja obaveza iz ugovora, i sve neugovorene obaveze prema trećim licima u slučaju direktne štete ili gubitaka nastalih u vezi sa aktivnostima po osnovu Ugovora, uključujući zagađenja ili incidiente.

Kao sredstvo obezbjeđenja, osim toga, predviđeni su i obavezna sveobuhvatna polisa osiguranja za industriju nafte i gasa kao i Fond za deinstalaciju postrojenja kao obezbjeđenje ukoliko koncesionari ne izvrše svoje obaveze u pogledu uklanjanja postrojenja. Uplate u ovaj fond se vrše godšnje od početka faze proizvodnje.

BENEFITI I PRIHODI

Prema Vladinim dokumentima, benefiti od ovog projekta su višestruki i dijele se na fiskalne benefite koji definišu da se ukupan prihod koji će država ubirati od buduće proizvodnje nafte i gasa se kreće od 62 do 68 procenta neto profita kompanija u ovom sektoru.

Osim toga, tu su i direkti prihodi kao što je naknada za površinu 300 eura po km2 što je prihod budžeta, zatim naknada za proizvodenu naftu i gas koja podrazumijeva 5-12 odsto zavisno od obima proizvodnje za naftu i dva odsto za gas što je takođe prihod budžeta, porez od 54 odsto na neto dobit kompanija od čega je prihod 85 odsto naftnog fonda i 15 odsto budžeta kao i porez od 9 odsto na dividende što je takođe prihod budžeta.

FOND ZA OBUKU

Ostali benefiti podrazumijevaju Fond za obuku i izgradnju kapaciteta u sektorima državne uprave povezanim sa istraživanjem i proizvodnjom ugljovodonika kao što je životna sredina, bezbjednost na moru, univerzitet, javno zdravstvo, koji predviđa 400.000 eura godišnje tokom faze istraživanja i 600.000 eura godišnje tokom faze proizvodnje.

U oblasti zaštite životne sredine, propisima i ugovorom je, između ostalog, definisano obavezno poštovanja propisa iz oblasti životne sredine, uključujući, poštovanje preporuka i nalaza Strateške procjene uticaja na životnu sredinu, zatim zabrana odlaganja bilo kakvog otpada na morsko dno i u more, uključujući politiku nultog ispuštanja krhotina nastalih tokom bušenja.

“Predviđena je i zabrana vršenja istraživanja tokom perioda migracije i parenja morskih sisara, obaveza sprovođenje procjene uticaja na životnu sredinu (EIA) prije svake aktivnosti, uključujući detaljno snimanje morskog dna zbog utvrđivanja osjetljivosti biodiverziteta, ograničenje sprovođenja aktivnosti u zaštićenim područjima, arheološkim nalazištima, ribarskim zonama, miniskim područjima, pomorskim putevima, Natura 2000 zonama kao i obavezna primjena EU Direktive o bezbjednosti naftnih i gasnih operacija u podmorju kao da je ta Direktiva u cjelosti prenesana u crnogorski pravni sistem”, objašnjeno je ranije iz Vlade.

U JADRANU 1.500 BUŠOTINA

Istorijat istraživanja nafte i gasa u Crnoj Gori datira još od 1914. godine. Iako Crna Gora još uvijek nije valorizovala taj potencijal, gotovo sve države u okruženju jesi tako da u Jadranu postoji trenutno 1500 istražnih bušotina.

Italija je izbušila 1.358 buštotina od kojih je proizvodnih oko 100 gasnih i 38 naftnih bušotina. Susjedna Hrvatska je izbušila 133 istražne bušotine i trenutno ima 18 proizvodnih gasnih platformi u sjevernom dijelu Jadrana. Albanija aktivno proizvodi naftu i gas od 1960. godine, najviše na kopnu, a ima proizvodnju u Jadranskom moru u Duressi bloku.