UNIJA POSLODAVACA: Ne čudi nas naknadna pamet o neradnoj nedjelji

Iz Unije poslodavaca Crne Gore su danas saopštili da ih ne čudi “naknadna pamet” Odbora za trgovinu Privredne komore o nastavku socijalnog dijaloga o radu nedjeljom. Ističu da se o tome 22 mjeseca nije oglasio ni Ustavni sud Crne Gore.

“Povodom saopštenja Odbora udruženja trgovine Privredne komore Crne Gore (PKCG) od 9. juna 2021. godine, Unija poslodavaca Crne Gore (UPCG) se, zbog svih privrednika koje zastupa, smatra obaveznom oglasiti i podsjetiti donosioce odluka na najvišem nivou, kao i ukupnu javnost (stručnu i laičku), kako je došlo od uvođenja neradne nedelje za sektor trgovine i na čiju inicijativu je ista i uvedena. Ovim ne želimo da zanemarimo dugogodišnja i za nas potpuno legitimna zalaganja predstavnika Sindikata (za trgovinu) po istom ovom pitanju”, saopšteno je iz UPCG.

“Ne možemo, a ne osvrnuti se na paradoksalnu situaciju da je upravo Odbor PKCG koji je svojevremeno bio inicijator uvođenja neradne nedelje i maltene kreator iste, iako je (znamo svi) zvanični obrađivač i predlagač Ministarstvo ekonomije i Vlada Crne Gore, sada bude zagovornik ukidanja iste, problematizujući njenu ustavnost i zakonitost, ujedno pozivajući se na nedostatak socijalnog dijaloga za razrešenje ovog pitanja”, ističu u UPCG.

Ministarstvo ekonomije je i na zvaničnim adresama saopštavalo da je procedura izmjena i dopuna Zakona pokrenuta na inicijativu poslodavaca i Privredne komore, koju su podržali sindikati i udruženja potrošača.

“Ovo u trenutku kada je UPCG (sa svojim članstvom) bila usamljena u pravovremenom ukazivanju (prije njenog usvajanja) na problematičnost uvođenja ovakvog rešenja i kasnije zbog svojih institucionalnih postupaka i diskusija na ovu temu nailazila na nerazumijevanje i veliku osudu javnosti”, kažu u UPCG.

Podsjećaju da je u koncipiranju odredbe iz 2019. izostao i socijalni dijalog. Ono se i odvijalo bez učešća socijalnih partnera (reprezentativnih udruženja poslodavaca i sindikata)- konstituenata Socijalnog savjeta Crne Gore.

“Za UPCG nije sporno da fenomen (ne)radne nedjelje treba posmatrati i s aspekta društvenih prilika i običaja u Crnoj Gori i unapređenja privatno-poslovnog balansa, a što bi se u tom slučaju moglo podvesti i za mnoge druge djelatnosti za koje je nedjelja radni dan, međutim smatrali smo da za svako takvo rješenje treba sačiniti procjenu i analizu uticaja na pravni, ekonomski, privredni i društveni ambijent u našoj zemlji, a da rješenje ovako osetljivog karaktera iziskuje koncenzus socijalnih partnera. Jednostavnim rječnikom, lako je bilo napisati odredbu, ali se morala imati percepcija kakve će biti posljedice iste, šta će ona proizvjesti, kao i na koga će sve ona imati direktan ili indirektan uticaj. Zapravo iz tih razloga nas “naknadna pamet” Odbora PKCG i ne čudi, što samo dokazuje da je manjkao dodatni oprez i izostalo sagledavanje sa više aspekata prilikom kreiranja rešenja od uticaja i za pojedine sektore djelatnosti na kojima počiva crnogorska privreda”, ističe se u saopštenju UPCG.

U više navrata istaknuto je s strane UPCG da (ne)poštovanje odredbi Zakona o radu po pitanju dnevnog, sedmičnog odmora, vođenja evidencije o svim vidovima organizacije radnog vremena, prisutnosti na radu I sl. ne mogu biti inicijalna kapisla za uvođenje ovakvih rešenja, već sasvim suprotan pravac-otvorene diskusije socijalnih partnera, dovođenje u pitanje poštovanje propisa od strane poslodavaca, jačanje uloge i kapaciteta inspekcijskih organa, pojačanih kontrola u smislu neselektivnog i stručnog pristupa svakom objektu inspekcijskih nadzora.

“Po osnovu spornog člana 35a Zakona o unutrašnjoj trgovini, trgovinski objekti u toku 2021. godine ima 52 neradna dana po osnovu neradne nedjelje. Ako tome dodamo i 11 neradnih dana koji privrednicima, zaposlenima i građanima pripadaju po osnovu obilježavanja raznih praznika, dolazimo do podatka da ove godine, od ukupno 365 dana, čak 63 dana pripadaju kategoriji neradnih (17 odsto). Tako, samo u maju 2021. godine imamo čak devet neradnih dana (po osnovu spajanja neradne nedjelje sa prvomajskim, uskršnjim i praznikom povodom Dana nezavisnosti)”, navode iz UPCG.

Primjena ove odredbe, uz okolnosti kojima cijeli svijet svedoči, te s tim u vezi i uvođenje privremenih mjera sa ciljem suzbijanja i sprečavanja prenošenja novog korona viruusa, se samo nadovezala na svo ovo vrijeme zabrane i ograničenja rada za trgovinske subjekte, što je za male trgovce u nerazvijenim opštinama bilo dodatno ugrožavajuće za njihovo dalje poslovanje.

“Prošlo je 22 mjeseca od naše inicijative upućene Ustavnom sudu, a sa današnjim danom podnijete su četiri urgencije za odlučivanje po ovom pitanju, te koristimo priliku da mu se, i ovim putem, javno obratimo. Ne bismo željeli da dođemo u sutuaciju da Ta institucija da primat inicijativama i podnescima koji su u međuvremenu pristigli i trenutno aktuelni. Verujemo da ovo pitanje ima atribut značaja od javnog interesa, i kao takvo treba da bude od interesovanja kako za državu i njene institucije, tako i za sve građane koji žive i privredjuju u Crnoj Gori”, zaključuju u UPCG.