RUSKO-NJEMAČKI GASOVOD: Merkelova Trampu nudila milijardu dolara “ispod stola”?

Polaganje cijevi na danskom dijelu trase kontroverznog i zamalo dovršenog rusko-njemačkog gasovoda Sjeverni tok 2 nastavljeno je ovih dana.

Kako je najavljeno, trebalo bi biti završeno do kraja aprila, prenose njemački mediji. Tamošnje vlasti i dalje insistiraju na dovršetku izgradnje tog gasovoda, uprkos američkim sankcijama koje pokušavaju da zaustave stvar.

Novi predsjednik njemačke vladajuće stranke Hrišćansko-demokratske unije (CDU) Armin Lašet prošle je nedjelje izjavio da Nemačka ne smije da odustane od Severnog toka 2 u znak protesta protiv ponašanja Rusije u slučaju Alekseja Navaljnog, ruskog opozicionara i blogera kog je režim najprije pokušao da ubije u atentatu vojnim otrovom novičokom, a potom ga je strpao u zatvor kad se Navaljni, poslije oporavka u Nemačkoj, odvažio vratiti u svoju domovinu, piše hrvatski Večernji list.

Lašet smatra da taj slučaj Navaljnog ne treba povezivati s, kako kaže, privatni privrednim projektom kakav je novi gasovod za gas iz Rusije.

“Mislim da je to dno političke kulture kada se umjesto trezvene rasprave o nekom problemu pokušavaju nametnuti klišei’, rekao je Lašet za agenciju Rojters.

No, iako se svi vodeći nemački političari – od kancelarke Angele Merkel i predsednika države Frank-Valtera Štajnmajera do novog šefa CDU-a Lašeta i SPD-ovih političara u Vladi i Bundestagu – trude naglasiti da je Sjeverni tok 2 privatni ekonomski, a ne državni projekat, te da država nema šta da odlučuje o njegovom zaustavljanju zbog (geo)političkih razloga, jedan potez njemačke vlade pokazuje suprotno.

Već se pisalo o tome kako je nemačka vlada ljetos u tajnosti ponudila tadašnjoj administraciji američkog predsednika Donalda Trampa da će uložiti milijardu eura u LNG terminale za uvoz američkog tečnog plana, a zauzvrat traži da se ne uvode američke sankcije protiv Sjevernog toka 2.

Sada je objavljen i dokument o tom pokušaju tajnog sporazuma o kupovini mira za ruski gasovod i ta bi objava mogla da pokrene skandal za vladu Merkelove, ali i SPD-ovog ministra finansija Olafa Šolca, koji je pisao ponudu Amerikancima.

Novinar tabloida Bild Džulijan Repke naziva tu ponudu korupcijom jer njemačka vlada, zaobilazeći parlament, nudi milijardu eura poreskih obveznika Trampovoj vladi, od koje takođe traži da zaobiđe proceduru u Kongresu, a sve s ciljem od kog na kraju najveću korist ima Putinov režim.

Njemački predsednik Frank-Valter Štajnmajer ovih je dana, u intervjuu za Rajniše post, branio projekat Sjevernog toka 2 tvrdnjom da su dobri energetski odnosi jedan od posljednjih mostova koji Putinovu Rusiju spajaju s Evropom. Sugerisao je da ne treba dizati u vazduh te posljednje mostove, a pogotovo da to ne treba da čini Njemačka, i podsjetio je na njemačku invaziju na SSSR u Drugom svjetskom ratu.

Gasprom planira da završiti dansku rutu Sjevernog toka 2 u aprilu

Polaganje cijevi gasovoda Sjevernog toka 2 u danskim teritorijalnim vodama trebalo bi biti dovršeno u aprilu, rekao je investitorima prema ruskim medijima portparol ruskog gasnog diva Gasproma.

“Izgradnja gasovoda u danskim vodama nastavlja se. To je glavni segment koji još nije dovršen a vjerovatni je rok završetka njegove gradnje april 2021.”, rekao je investitorima u utorak, prema izveštaju agencije Tass, Anton Demčenko. Gasprom je spreman da dovrši projekat, rekao je: “Gradnju ćemo dovršiti i gasovod otvoriti u planiranom roku”.

Ruska kompanija predvodi konzorcijum energetskih firmi koje grade gasovod, a uključuju francuski ENGIE, austrijski OMV, britanski Šel i nemačke Uniper i Vinteršal Deau. Gasovod bi trebalo da udvostruči isporuke ruskog gasa u Evropu preko Baltičkog mora, na 110 milijardi kvadratnih metara, a već je dugo predmet spora između Rusije i SAD-a koji smatra da će pojačati zavisnost Evrope od ruskog gasa i želi povećati prodaju vlastitog gasa.

Gasovodu se protive i neke evropske zemlje, najprije Poljska, a Ukrajina ga kritikuje zato što će preusmjeriti pošiljke ruskog gasa na drugu trasu i lišiti je tranzicijskih naknada. Sredinom januara Gasprom je u prospektu za izdanje euro obveznica priznao probleme, naznačivši da bi zbog političkog pritiska mogao biti prisiljen obustaviti ili otkazati projekat.

“U realizaciji naših velikih međunarodnih projekata, poput gasovoda Severni tok 2, suočili smo se i možda ćemo se i dalje susrijetati s rizicima povezanim s promjenama političkih uslova u više regija, vezano za takve projekte”, napisao je Gasprom u prospektu.

“U vanrednim okolnostima, uključujući politički pritisak, takve promjene mogu rezultirati obustavom ili napuštanjem projekta”, dodali su. Trenutno je dovršeno 93 posto projekta, a preostaje polaganje cijevi na potezu od nekih 120 kilometara, u danskim teritorijalnim vodama.