DESANT NA CETINJE: Ministarka Injac odlučila, general Đurović naredio, koordinirao – Rakonjac

U Naredbi načelnika Generalštaba Vojske Crne Gore ne pominje se direktor Uprave policije Zoran Brđanin, već je za koordinatora vojno-policijske akcije određen Miloš Rakonjac, pomoćnik direktora. Taj podatak navodi na zaključak da je Brđanin, prvi čovjek policije, privremeno bio isključen iz lanca komandovanja

Naredbu o upotrebi dva vojna helikoptera, koji su u rano jutro 5. septembra transportovali na Cetinje sveštenike Crkve Srbije, donio je načelnik Generalštaba general Milutin Đurović na osnovu Odluke ministarke odbrane Olivere Injac – proizilazi iz teksta Naredbe u koji je Pobjeda imala uvid.

Pozivajući se na član 40, stav sedam, Zakona o Vojsci Crne Gore i odluku ministarke odbrane, načelnik Generalštaba je naredio Vazduhoplovstvu da angažuje ,,dva helikoptera Bell 412 EP/EPI 5. 9. 2021. godine, u cilju transporta i po maršruti Vojni aerodrom ‘Knjaz Danilo’ – Cetinje – Vojni aerodrom ‘Knjaz Danilo’“ i da to sve treba sprovesti ,,u dva naleta“.

Brigadni general Đurović je takođe izvijestio Komandu vazduhoplovstva da je potrebno ,,obezbijediti nesmetan ulazak 12 civilnih motornih vozila, sa eskortom“, na vojni aerodrom u Podgorici. Nije detaljnije pojašnjeno ko je sve trebalo da bude u 12 civilnih automobila, ali se može osnovano zaključiti da je prvobitna namjera bila da se preveze što više sveštenih lica.

Milutin Đurović (Foto: VCG)

No, potrebe obezbjeđenja operacije nalagale su da u helikopterima – koji osim dva pilota i tehničara imaju još devet mjesta – budu policajci i pripadnici odjeljenja za zaštitu ličnosti.

To je, međutim, najmanje intrigantan detalj koji otkriva Naredba koju potpisuje načelnik Generalštaba Vojske Crne Gore.

Za razotkrivanje dešavanja u noći 4. na 5. septembar dopinos generala Đurovića je nemjerljiv – jer upravo Naredba koju je potpisao pokazuje ko je stvarno rukovodio akcijom.

KOORDINATOR

Nakon što naređuje Vazduhoplovstvu Crne Gore da angažuje dva vojna helikoptera i obavještava o dolasku civilnih lica na vojni aerodrom u Podgorici, načelnik Generalštaba obavještava i ko rukovodi akcijom.

U tački 1.5 precizno navodi: ,,Aktivnosti koordinirati sa kontakt osobom Rakonjac Milošem“, uz navođenje i mobilnog telefona pomoćnika Uprave policije Crne Gore.

Iako je transport sveštenika bio tek dio ukupne vojno-policijske akcije ,,ustoličenja na Cetinju“, imenovanje Rakonjca za koordinatora ukazuje da je prvi čovjek Uprave policije Zoran Brđanin bio na izvjestan način – sklonjen u stranu.

Nije logično da načelnik Generalštaba za koordinatora akcije vrlo rizične operacije određuje osobu koja teško može da koordinira kad putuje helikopterom u cilju zaštite patrijarha srpskog Porfirija i mitropolita Joanikija i ne može da prati razvoj događaja ,,ispod sebe“.

Ovaj podatak o izboru Rakonjca za koordinatora akcije i ignorisanje pozicije Brđanina u značajnoj mjeri se poklapa sa verzijom koju je premijer Krivokapić iznio 6. septembra, dan nakon turbulentnih dešavanja na Cetinju.

– Prelomni trenutak desio se u 4.30 kada sam rekao: Idem, ne interesuje me ko će da me štiti. Život mi ne vrijedi ni pare ako Crna Gora budem uvedena u građanski rat, idem sa patrijarhom i mitropolitom. Tek tada je dio Uprave policije krenuo u komandni proces koji je trajao do 11 sati ujutro – kazao je Krivokapić, govoreći o mimoilaženjima u štabu.

Dakle: ono što je premijer Krivokapić naznačio – da je tek u 4.30 ,,dio Uprave policije krenuo u komandni proces“ – general Đurović je razotkrio odredivši Rakonjca za koordinatora vojno-policijske akcije. I to na osnovu odluke ministarke odbrane Injac koja je tokom noći bila u štabu, upravo sa Krivokapićem i načelnikom ANB-a Dejanom Vukšićem o čemu svjedoče i objavljene slike, na kojima se ne pojavljuje koordinator službi bezbjednosti, potpredsjednik Vlade Dritan Abazović.

Iako su kasnije i direktor Uprave policije Brđanin i ministar unutrašnjih poslova Sergej Sekulović negirali da je postojao prekid komandnog lanca, sa ovim novim dokazima i Naredbom načelnika Generalštaba čini se da je ta priča u potpunosti razbijena, kada se sagleda Naredba iz Generalštaba.

Ostalo je, međutim, još detalja koji su prekriveni velom tajne.

NOĆNI DOGOVOR

Kada je stvarno napisana Naredba o upotrebi helikoptera Bell 412/EPI, prije ili poslije izvođenja akcije?

U zaglavlju Naredbe u koju je Pobjeda imala uvid, zapisan je datum 5. 9. 2021. godine. Kada se zna da je, po riječima Krivokapića, tek u 4.30 tog jutra odlučeno da se akcija izvede uz vojnu operativu, onda je opravdano pretpostaviti da je načelnik Generalštaba izdao naređenje negdje u periodu između 4.30 i 6.30, jer su helikopteri sa podgoričkog aerodroma polećeli u 8.05, prema informacijama kojima Pobjeda raspolaže.

U međuvremenu je došlo i do konfuzije u vrhu policije, jer su piloti Avio-helikopterske jedinice MUP-a Dražen Vlahović i Igor Delević odbili da se stave na raspolaganje Upravi policije, odnosno da do Cetinjskog manastira transportuju mitropolita Crkve Srbije Joanikija Mićovića i patrijarha srpskog Porfirija Perića. Upravo zato što nijesu postojali bezbjednosni uslovi.

Interesantno je da u dokumentu Uprave policije nazvanom ,,Poseban izvještaj sa analizom postupanja policijskih službenika Uprave policije, u cilju obezbjeđenja i uspostavljanja narušenog javnog reda i mira na Cetinju 04-05. 09. 2021. godine“, nema slova ni o tome da su dvojica pilota odbila da pilotiraju. Čak se ni jednom riječju ne navodi da je transport policijskim helikopterom uopšte i bio opcija!

NAREDBODAVCI I ODGOVORNOST

Očito je da su te noći odluke donošene direktno iz kabineta Krivokapića. Da li je bilo konsultacija sa nekim sa strane, teško je precizirati.

Kao što izaziva sumnju – kada je general Đurović napisao Naredbu? Prema satnici koja je već opisana, načelnik Generalštaba je imao jedva dva sata da organizuje akciju vojske, da koordinira sve službe sa Operativnim dežurnim timom Generalštaba, da odredi putanju helikoptera i sve to uskladi sa akcijama policije.

U tački 1.3 Naredbe iz Generalštaba navodi se da maršrutu i vrijeme trajanja leta treba ,,uskladiti sa aktuelnim meteorološkim prilikama na dan izvršenja leta“. Zanimljiva formulacija: govori se o meteorološkim uslovima u danu izvođenja leta, a naređenje stiže – da se odmah poleti?!

Još jedna tačka Naredbe djeluje vrlo interesantno. General Đurović obavještava Vazduhoplovstvo Vojske Crne Gore: ,,tačno vrijeme angažovanja helikoptera i dolaska motornih vozila biće naknadno dostavljeno“.

Ako je Naredba zaista pisana te noći, ukoliko je Vazduhoplovstvo imalo svega nešto više od dva sata da pripremi helikoptere, posadu i odredi maršrutu ekspedicije, zašto se govori da će informacije o angažovanju helikoptera biti – naknadno dostavljene?

Sve navedeno izaziva sumnju da je Naredba ipak napisana nakon što je akcija obavljena, a da su glavna naređenja tog jutra stizala – usmenim putem.

Post festum pisanje Naredbe možda i nije najznačajnija stvar u čitavoj priči, jer je operacija Cetinje, srećom, protekla bez žrtava. Ipak, važno je saznati: ko je stvarno komandovao policijom tokom noći i ranog jutra 5. septembra, kada je odlučeno da akciju prevoza sveštenika Crkve Srbije preuzme Vojska Crne Gore i, najznačajnije: ko je, uprkos negativnim bezbjednosnim procjenama Uprave policije i ANB-a – odlučio da se ide na akciju po svaku cijenu, pa i mogućih žrtava?

Jer, osim nagrada za uspješno izvedenu akciju, bitno je, zbog nekih budućih akcija, saznati – ko bi snosio odgovornost zbog ignorisanja bezbjednosnih procjena i ko bi bio kriv da je tog jutra na Cetinju bilo žrtava?