VUJOVIĆ: Stvaranje nove većine vodilo bi rješenju političke krize

Vujović je ocijenio da SDP kao nesporno građanska, procrnogorska i proevropska može biti stožer manjinske vlade, što joj otvara prostor ne samo da se konsoliduje na političkoj sceni, već i da snažno ojača podršku birača

Građanski pokret URA i Socijaldemokratska partija dvije su stranke sa najvećim koalicionim kapacitetom i imaju odličnu poziciju da u narednim godinama podstaknu ostvarivanje proevropske perspektive. Demokratska partija socijalista, da bi bila predvodnik parlamentarne većine, mora da okonča unutarstranačke reforme, a Demokrate i Demokratski front su politički subjekti koji zbog svog djelovanja u prethodnom periodu, ali i ideološkog usmjerenja, imaju najmanji koalicioni potencijal. To je, u razgovoru za Pobjedu, ocijenio politički analitičar Zlatko Vujović.

On je istakao da je ideja stvaranja nove parlamentarne većine najizgledniji scenario koji bi vodio razrješenju političke krize, ali i naglasio da to ne znači da bi DPS, iako pojedinačno najjača partija, bio predvodnik u tom bloku.

Reforme

DPS jeste predvodnik opozicije, ali, kako Vujović smatra, da bi bio predvodnik vladajuće većine potrebno mu je još vremena i odlučnosti da okonča započete unutarstranačke promjene.

– Veliko je nepovjerenje prema DPS-u, ne samo na unutrašnjoj parlamentarnoj sceni već i među zapadnim partnerima, ali i strah da njihov povratak vodi povratku na staro. Što prije DPS shvati da nema povratka na staro, i uvjeri druge partnere da sve rade unutar partije da se pokaže da, po svojoj sadržini i personalnom kapacitetu izrasta u novu partiju, to će prije biti poželjan partner – istakao je Vujović.

Eventualna manjinska vlada, dodao je, bila bi nova šansa za transformaciju ove partije, ali ne i „carte blanche“ za povratak na staro.

– Crnoj Gori je potrebna smjena generacija političkih lidera na svim nivoima, kako u staroj, tako i u novoj vlasti. Građanima treba nova politička ponuda, koja ne znači automatski nove partije, već nove ljude, stručne, hrabre, od integriteta koji moraju da naprave široki društveni dogovor koji će nas izvući iz sadašnje političke i institucionalne krize – kategoričan je.

Sa druge strane, posljednja politička dešavanja, naglasio je Vujović, otvorila su veliki prostor za Socijaldemokratsku partiju koja je prošla kroz velike izazove nakon što je napustila koaliciju sa DPS-om 2016. godine, ali i uspjela da preživi i u opozicionim klupama.

– Kao nesporno građanska, procrnogorska i proevropska, ova partija može biti stožer manjinske vlade, što joj otvara prostor ne samo da se konsoliduje na političkoj sceni, već i da snažno ojača podršku birača – kazao je Vujović.

Za razliku od Ure, dodao je, Socijaldemokratska partija nije nikad kalkulisala oko nacionalnih interesa, pa čak i kada joj je to donosilo negativne poene.

– Ura i SDP imaju odličnu poziciju da u narednim godinama podstaknu ostvarivanje proevropske perspektive, ako izbjegnu zamke klijentelizma i nepotizma u koje su sve partije koje su došle do vlasti upadale – rekao je.

Komentarišući poziciju Građanskog pokreta URA, naš sagovornik je kazao da su oni stranka ne samo sa navjećim koalicionim, već i ucjenjivačkim kapacitetom, zbog čega, naglasio je, ne čudi njihova otvorenost i za formiranje manjinske vlade.

– Ova partija je uspjela, ako zanemarimo moć SPC-u u formiranju i upravljanju Vladom, da bude najuticajnija partija u vladajućoj većini, iako ima najmanji broj poslanika. Sadašnja politička situacija im daje prostor da promijene vladajuću većinu i stabilizuju biračku podršku koja im je čvrstom saradnjom sa SPC-om poljuljana – ocijenio je Vujović.

Za stvaranje nove parlamentarne većine, smatra, imaju puno opravdanja, s obzirom na nefukcionalnu vladu i nestabilnu parlamentarnu većinu.

Nepodesni partneri

Oni koji su smanjili svoj koalicioni kapacitet, naveo je, su Demokrate. Događajima na Cetinju i činjenicom da njihova lojalnost SPC-u i njenoj programskoj orijentaciji predstavlja temelj svih odluka ove partije, smatra Vujović, jasno su pozicionirali Demokrate na političkoj sceni.

– Time se ova partija definitivno svrstala u prosrpki politički blok, pokušavajući da uz pomoć SPC ostvari bolji rezultat. Ako se tome dodaju iscrpljujući sukobi sa koalicionim partnerima, neispunjavanje obećanja zapadnim partnerima, radikalizam u odnosu prema opoziciji, te obračun sa neistomišljenicima – ne čudi nizak koalicioni potencijal – kategoričan je.

Vezivanjem, makar trenutnim, dodao je, svog političkog djelovanja za SPC i DF, ova partija je izgubila prilično lagodnu poziciju da je bila poželjan partner svim političkim akterima.

-Demokratska Crna Gora predstavlja ribrend SNP-a, tako da je pored jasnih napora da odmakne od te programske matrice ostajala zarobljena u identitetskim podjelama. Pokušaji „catch all“ pristupa, da okupljate pripadnike različitih kategorija stanovništva, te različitih nacionalnih skupina predstavlja nedostižnu misiju u duboko podijeljenom društvu – ocijenio je Vujović za Pobjedu.

Osim Demokrata, smatra, i Demokratski front je subjekat koji predstavlja nepodesnog koalicionog partnera. Razlog za to je, kako je rekao Vujović, njihova ostrašćenost i ekstremizam.

– Ulazak u vlast predstavlja propuštenu šansu, jer oni čekaju rasplet političke krize bez ikakve stvarne moći da utiču na njen ishod. Umjesto poželjnog koalicionog partnera postali su teg na vratu sopstvenoj parlamentarnoj većini – naveo je.

Postavljanjem radikalnih ekstremista na pozicije u vlasti, pojasnio je, homogenizovali su sopstvene aktiviste, ali isto tako isključili sebe iz kruga aktera koji zaista imaju kapacitet da utiču na ključne političke odluke.

– Umjesto da su nastavili u smjeru kada su iz SNS krenuli da se transformišu Novu demokratiju, bez nacionalnog predznaka, oni su se vratili na radikalnije pozicije od nekadašnje Srpske narodne stranke – zaključio je Vujović.

Koalicija većine sa manjinskim partijama nije vjerovatna

Vujović je ocijenio i da partije nacionalnih manjina ne mogu napraviti koaliciju sa sadašnjom parlamentarnom većinom, već da je mnogo realnija opcija formiranje manjinske vlade.

Nju bi, dodao je, predvodila URA sa manjinama, a bila bi podržana i od DPS-a.

– Naravno, ne treba isključiti mogućnost da još neka od trenutnih partija vladajuće većine pristupi ovoj inicijativi. URA može postati snaga koja može pomoći pravljenju šire proevropske platforme koja bi razriješila pitanja popunjavanja ključnih pravosudnih pozicija koje su sad upražnjene, a ko zna – možda se i izborna reforma sprovede – kazao je Vujović.