STATE DEPARTMENT: Posvećenost podršci zemljama Zapadnog Balkana

Portparol američkog Stejt dipartmenta (State Department) Ned Price izjavio je da su Sjedinjene Države posvećene pružanju podrške zemljama Zapadnog Balkana na njihovom putu ka evropskim integracijama i članstvu u ključnim evropskim i evroatlantskim institucijama.

Price je u današnjem saopštenju za novinare istakao da SAD rade sa zemljama Zapadnog Balkana i evropskim partnerima na unapređenju upravljanja, vladavine zakona i antikorupcijskih reformi.

Takođe, kako se dodaje, i na promociji nezavisnih medija i aktivnog civilnog društva koje će, kako se navodi, ojačati evropsku perspektivu regiona i unaprediti dugoročno stalan cilj Evrope kao jedinstvene, slobodne i mirne.

Price je istakao i da su SAD spremne da podrže rad na sveobuhvatnom, obavezujućem sporazumu o normalizaciji između Kosova i Srbije, koji je usredsređen na uzajamno priznavanje i koji postavlja temelje trajne saradnje i prosperiteta.

“Podržavamo dijalog pod pokroviteljstvom EU i podstičemo strane da se ponovo uključe u ovaj proces sa osećajem hitnosti da se pozabave i tehničkim i političkim pitanjima”, rekao je Price 27. aprila u saopštenju za novinare.

On je dodao i da će SAD sarađivati sa Srbijom i Kosovom na sprovođenju njihovih obaveza iz Vašingtona u znak podrške cilju pune normalizacije.

Nova runda dijaloga Srbije i Kosova na najvišem političkom nivou biće održana 11. maja, najavio je visoki predstavnik EU za spoljnu politiku i bezbjednost Žozep Borelj (Josep Borrell) nakon jučerašnjeg sastanka sa predsjednikom Srbije Aleksandrom Vučićem u Briselu.

Portparol Stejt dipartmenta je u saopštenju naveo i da SAD radi sa međunarodnom zajednicom kako bi podržale Bosnu i Hercegovinu u sprovođenju reformi koje će joj omogućiti napredak i osigurati status kandidata za EU, uključujući izborne reforme.

Price je podsjetio da je Kancelarija visokog predstavnika (OHR), koja je osnovana pre 25 godina prema Dejtonskom mirovnom sporazumu, značajno doprinijela miru i stabilnosti.

On je poručio da SAD i dalje podržavaju važnu ulogu OHR-a u unapređivanju agende 5 + 2, sa ponovnim fokusom na antikorupciju kao ključ za učvršćivanje vladavine zakona.

Za ukidanje OHR-a u BiH su 2008. godine postavljena 5+2 uslova i cilja, među kojima su raspodjela imovine između države i drugih nivoa vlasti, rješenje za vojnu imovinu, sprovođenje Konačne odluke za Brčko Distrikt, fiskalna održivost BiH, te zaživljavanje vladavine prava. Ona podrazumijeva usvajanja Državne strategije za ratne zločine, donošenje zakona o strancima i azilu i usvajanje Državne strategije za reformu sektora pravosuđa.

Dva cilja su potpisivanje Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju i pozitivno mišljenje Upravnog odbora Savjeta za sprovođenje mira.

U saopštenju se negativno ocjenjuju nedavne spekulacije u vezi sa “non – paper-om” koji je navodno dostavio slovenački premijer Janez Janša i u kojem se predlaže prekrajanje granica na Zapadnom Balkanu.

“Kao što smo vidjeli, nedavna neopravdana spekulacija o promjeni granica na Balkanu po etničkoj liniji rizikuje da podstakne nestabilnost u regionu i budi sjećanja na prošle tenzije. Stabilna, prosperitetna budućnost zapadnog Balkana mora se zasnivati na dobrom upravljanju, vladavini zakona, multietničkoj demokratiji i poštovanju ljudskih prava i osnovnih sloboda”, ocijenio je u saopštenju Ned Price.

Non-paper navodno govori o prekrajanju granice Srbije i Kosova, te se predviđa mogućnost otcjepljenja BiH entiteta Republike Srpske, pripajanje djelova Crne Gore i Severne Makedonije sa albanskom većinom Albaniji, te priključenje dijela BiH, zapadne Hercegovine, Hrvatskoj. Evropski zvaničnici od starta negiraju postojanje dokumenta, a slovenski premijer Janez Janša obavijestio je vlasti u BiH da ne postoji non-paper koji bi se mogao dovesti u vezu sa Vladom Slovenije, a koji bi uključivao prekrajanje granica ili povredu teritorijalnog integriteta BiH.

Ned Price je u saopštenju dodao i da SAD cijeni svoja partnerstva u odbrambenom i bezbjednosnom prostoru, uključujući i naše najnovije saveznike u NATO-u, Crnu Goru i Severnu Makedoniju.

“Namjeravamo da unaprijedimo tu saradnju zajedničkom obukom, vježbama, raspoređivanjem i nabavkama”, rekao je portparol američkog Stejt dipartmenta.

U saopštenju se takođe pozdravlja napredak koji su Albanija i Severna Makedonija postigle na kritičnim reformama i dodaje da SAD nastavljaja da podržava otvaranje pregovora o pristupanju EU sa obje zemlje u junu.

U njemu se dodaje i da su iz SAD-a posvećeni pomaganju zemljama Zapadnog Balkana da prodube sopstvena regionalna ekonomska partnerstva, postignu svoje klimatske ciljeve, suprotstave se ruskoj energetskoj prinudi kroz diverzifikaciju i razvoj čiste energije i bore se protiv korupcije i organizovanog kriminala.

“Takođe, želimo da pomognemo regionu da raste i napreduje, istovremeno štiteći stratešku infrastrukturu i industriju od maligne prakse Kine”, rekao je Price.