„Z“ kao zločin

Piše: Slobodan L. Jovanović

Slovo „Z“ je postalo simbol agresije Rusije na Ukrajinu. Sem što se nalazi na svim kaznenim ekspedicijama ruske vojske po Ukrajini, postalo je i simbol onih koji podržavaju Putina i agresiju na Ukrajinu, onih koji ili žmure na masakre ruske vojske po Ukrajini, ili te masakre podržavaju. Možda kao nikada do sad u međudržavnim sukobima istina nije bila toliko vidljiva i jasna nego kad je u pitanju napad Rusije na jednu nezavisnu, suverenu, međunarodno priznatu državu. Naime, radi se o školskom primjeru zločina prema drugoj državi, kršenju svih međunarodnih pravila i ugovora, goloj agresiji bez objave rata, sa ideološkom pozadinom koja prelazi granice zdravog razuma i može se slobodno svrstati u svojevrsno bezumlje i mentalni poremećaj. Vrijeme napretka tehnologija omogućilo nam je da dnevno svjedočimo o beskrupuloznosti, nasilju i zločinima ruske vojske nad ukrajinskim civilima, pljački domova i rušenju stambenih, kulturnih, zdravstvenih, obrazovnih i objekata državne i lokalne uprave. U svojoj definiciji genocida, Helen Fein kaže da genocid podrazumjeva „kontinuirano djelovanje” od strane počinilaca. Ne postoje slučajni ili nenamjerni zločini genocida. Ono što ruska vojska radi po Ukrajini nijesu ekcesi, već upravo naređeno „kontinuirano djelovanje“!

Jednako tako svjedočimo da se među nama nalaze brojni naši sugrađani koji opravdavaju sve to i kod kojih scene nasilja nad građanima Ukrajine i urbicid koji sprovode ruske snage stvaraju ośećaj zadovoljstva i nekakve pobjede? Nije slučajnost da se radi o onima koji su se slično ponašali tokom ratova u bivšoj Jugoslaviji, kojima ni skoro četvrogodišnja opsada Sarajeva, sa hiljadama ubijenih, sa ukidanjem struje, vode, grijanja, osnovnih potrebština, svakodnevnim granatiranjem sa okolnih brda pijanih spodoba i snajperskom vatrom ljudi lišenih čovječnosti, ni genocid u Srebrnici, nijesu izazvale ni u tragovima empatiju prema žrtvama. Upravo zato, kao kad su u pitanju Ukrajinci, što iza procesa zločina protiv čovječnosti i genocida uvijek stoji ideologija zla i ona u njima igra najveću ulogu. Ideologija koja svoje „protivnike“ tretira kao oličenje apsolutnog zla, kao osnovni uzrok svih problema sa kojima se država/nacija suočava, kao nekog ko predstavlja najveću prijetnju njenom daljem postojanju i napretku. Budući da su okarakterisani kao oličenje zla, na njih se više ne gleda kao na ljudska bića, a uobičajene moralne obaveze prema njima, kao ljudskim bićima, prestaju da važe. Mogu se terorisati, oduzimati im imovinu, iskorjeniti ih, proćerati i, na kraju, ubiti.

Da je u pitanju ideologija zla, koja na našim prostorima ima višedecenijski kontinuitet, govori to da se na našim prostorima ne srijećemo prvi put sa slovom Z. Nije prećerano reći da je to „Z“ ideološki brat sa današnjim ruskim „Z“ i da oni koji ga danas ističu na svojim prsima i transparentima pripadaju upravo tom ideološkom naslijeđu.  Ni u jednoj evropskoj zemlji koju su tokom Drugog svjetskog rata okupirale snage Osovine nije bilo toliko kolaboracionističkih formacija i milicija kao u Jugoslaviji. Ni u jednoj zemlji okupirane Evrope kolaboracionisti nijesu ostavili tako krvav trag. I slovo „Z” je tada bilo znak zločinačkih četničkih formacija, poznatijih kao četničke crne trojke, za „zaklati”, iako se njihov vođa, Draža Mihailović, na sudu branio da je „Z” značilo „zaplašiti”.

Samo na teritoriji Srbije,  četnici Draže Mihailovića odgovorni su za ubistvo 8.874 stanovnika Srbije, van borbe, pri čemu su strijeljali 5.205 (4.038 muškaraca, 606 žena, 303 staraca, 258 đece), zaklali 2.958 (2.305 muškaraca, 491 žena, 107 staraca, 55 đece) i objesili 186 stanovnika Srbije (96 muškaraca, 88 žena, jednog starca i jedno dijete), dok je 525 lica umrlo od posljedica mučenja (od toga 349 muškaraca, 81 žena, 48 staraca i 47 đece). Takođe je poznat učinak četničkih formacija na śeveru Crne Gore, kad je pod komandom Pavla Đurišića pobijeno preko 8.000 muslimana. Samo u opštini Pljevlja je  ubijeno 1370 ljudi, najviše male đece. Najmlađe žrtve su novorođenčad, bebe do mjesec dana života, kojih je ubijeno 13, preko četvrtine svih ubijenih (oko 26 %) su đeca do četvrte godine života, preko polovine ukupnog broja žrtava (oko 53,5 %) su đeca ispod 14 godina.

Crkva Srbije ne samo da je rehabilitovala njihova zlodjela, nego je čak dvojicu koljačkih egzekutora, popa Milorada Vukojčića i Slobodana Šiljka iz crne trojke koja je masovno klala porodice partizanskih boraca u Pljevljima, proglasila za svece. U maju 2004. godine, odlukom Svetog arhijerejskog sabora Crkve Srbije, pod predśedništvom pokojnog patrijarha Pavla, u čijem radu su sudjelovali svi eparhijski arhijereji, odlučeno je ”U slavu Imena Božjeg, a na radost punine Crkve Hristove, Sveti Arhijerejski Sabor je upisao u diptih svetih mučenike: Slobodana Šiljka i Milorada Vukojičića…”.

Društvo i političke elite koji nijesu sposobni da se odrede civilizacijski prema zločinima i genocidu u Ukrajini, zločinima i genocidu u državama bivše Jugoslavije, zločinima i genocidu tokom Drugog svjetskog rata, ne mogu biti dio pristojnog, civilizovanog svijeta i ne zaslužuju ništa drugo do prezrenje i potpunu marginalizaciju. Slaviti i baštiniti te zločinačke ideologije je takođe samo po sebi zločin. Prema svom okruženju i prema novim naraštajima, kojima se usađuje kriva i patološka slika svijeta, zasnovana na bolesnim ideološkim premisama u čijoj osnovi su opskurantne religijske slike svijeta, podjele na osnovu njih i potpuno pogrešne genetske predstave o pripadnosti. Koliko je besmisleno pretpostavljati pojedine nacije po osnovu slovenskog porijekla i prozivati ih „bratskim“, „braćom“, govore genetska istraživanja da su Ukrajinci i Poljaci „najslovenskiji“ narodi, da Njemci i Mađari imaju procentualno više slovenskih korijena nego svi narodi bivše Jugoslavije, izuzev Slovenaca… Povezivanje po osnovu vjere je možda imalo smisla u vrijeme Otomanskog carstva, danas je to besmislica i odraz teške civilizacijske zaostalosti.

Upravo zato se postavlja pitanje zašto je civilizovani svijet podržao u Crnoj Gori promjenu koja je na vlast dovela baštinike slova „Z“? Zašto dan-danas ambasade najrazvijenijih zemalja ćute na očiglednu agresiju na „projektovanu malu Ukrajinu“, istih onih ideologija koje namjeravaju da denacifikuju i deukranizuju ukrajinski narod? Nije li to ista matrica koja nacionalne Crnogorce hoće da decrnogorizuje, koja ih demonizuje, dehumanizuje, ustašoizuje na isti način kako to Putin nacifikuje Ukrajince, proglašava ekstremistima, teroristima, čineći ih tako „zgodnim žrtvama“ za istrebljenje? Opstanak Crne Gore kao suverene države, njen put ka EU, njena lojalnost evroatlanskom članstvu upravo zavisi od odbrane crnogorskih vrijednosti, crnogorskog identiteta, crnogorskog multikulturalizma i međunacionalne i međuvjerske tolerancije od svega što ih je napalo u potonjih godinu i po!

Ako nijeste sposobni gospodo iz zapadnih zemalja i ambasada da raspoznate ko je ko u Crnoj Gori tražite da se svi javno izjasne o ruskom „Z“ i genocidu u Ukrajini, četničkom „Z“, opsadi Sarajeva, genocidu u Srebrnici i mnogim „Z“ločinima počinjenim u ime „ruskog svijeta“, „srpskog sveta“ i „homogene Srbije“. Umjesto da imate trunku odgovornosti za nesreću u Crnoj Gori kojoj ste kumovali, vi i dalje insistirate da isti ljudi koji su vinovnioci te nesreće određuju budućnost Crnoj Gori. Crna Gora je potonjih godinu i po civilizacijski potonula. Po njoj urlaju anahroni zvuci, opšti kič, primitivizam, provincijalizam. Opskurni saradnici Slobodana Miloševića, ortodoksni hajlenderi, treba da daju pečat novoj vladi, sve u režiji malog Dučea, nedoučenog makijaveliste, sa mutnim namjerama i prljavim političkim strategijama i taktikama.

Postoje li u Crnoj Gori oni koji su odrastali uz Dilana, Hendriksa, braću Olmen, CSN&Y, Dorse i Morisona, … Edi Vedera, Kris Kornela… oni koji nijesu prespavali Lovca u žitu, On the road, ili će u Crnoj Gori stalno voditi kolo oni koji su odrastali uz jednu žicu, lažljive srpske mitove i gledajući u kravlje zadnjice dok se nijesu dokopali asfalta? Došli smo do stadija kad o Crnoj Gori i njenom putu u budućnost odlučuju likovi dometa jednog jagodinskog Palme! Ali, ko zna, sudeći po desetom diplomatskom ešalonu koji zapadne zemlje šalju u Crnu Goru možda je Palma i prihvatljiv vrijednosni etalon za tu gospodu, kad podržavaju, srdačno se pozdravljaju i slikaju se sa promoterima slične političke, kulturološke i vrijednosne estetike. A možda je i Crna Gora doživljena od zapadnog svijeta kao provincija favorizovanog Beograda, kao trablmejkera i ključa za rješenje balkanskog čvora i neželjenog glavnog ruskog igrača na Balkanu, kojeg treba privoljeti?