DAN PLANETE: Nijesmo dorasli zvanju „ekološka država“

Ekološka svijest crnogorskog društva nije na zavidnom nivou, a to se najbolje vidi u načinu na koji se građani odnose prema prirodi i značaju koji pridaju očuvanju životne sredine. Sagovornici Pobjede saglasni su da je potrebno mnogo rada kako bi se to promijenilo, a za to je neophodno preduzimanje konkretnih akcija koje će zaustaviti devastaciju životne sredine i obezbijediti poštovanje ustavnog principa koji Crnu Goru definiše kao ekološku državu.

EDUKACIJA

Predsjednik NVO „Udruženja ljubitelja Gorice i prirode“ Zoran Bojović smatra da se koncept ekološke države nikad nije realizovao u onoj mjeri koja bi građanima omogućila da to primijene

– Bilo bi dobro konstatovati da je naša domovina ekološka država. Lijepo zvuči, ali ne pjeva – ekološka Crna Gora. Ne zato što nemamo vanredno jedinstvene prirodne ljepote – nego zato što je naš antropološki pritisak na ovaj komadić planete tako bezobzirno nesistematizovan, divalj i surov. Mi i dalje iz hobija trujemo vazduh, ubijamo ptice, srne i medvjede – kazao je Bojović.

Da bi se takvo stanje promijenilo, objašnjava Bojović, potrebno je fokusirati se na kulturu, obrazovanje i moral, koji su preduslovi za formiranje ekološke svijesti.

– Bez kvalitetnih vizija i razvojnih planova u tim oblastima, mi kao društvo možemo samo ovo što sad radimo: da recikliramo devedesete. I turiramo u blatu – ističe sagovornik Pobjede.

Da je edukacija i posvećenost potrebna da bi se razvila ekološka svijest smatra i Nikola Cicmil iz NVO „Pandurica“.

– Crna Gora treba pod hitno kao država da pitanje svog statusa „ekološke države“ ispita u smislu održivosti samog zvanja. Kako se pokazalo u praksi njene institucije, kadrovi, građani, nijesu tome dorasli, ali to sve može na pravi način da se unaprijedi – rekao je Cicmil.

Jedna od osnivačica zajednice „Ecopatriotizam“ Ivana Čogurić ističe da se ekološko obrazovanje pod hitno mora uvesti u škole, ali i da se mora početi sa sankcijama finansijske prirode.

– Mi reagujemo samo na nametanje. Ako se nepropisno parkiranje kažnjava, ako je zabranjeno pušiti u ugostiteljskim objektima, daj da zabranimo i nepropisno odlaganje otpada. Došli smo u tu uru gdje samo finansijskim kažnjavanjem možemo da opstanemo kao društvo – kategorična je Čogurić.

Aktivista Vuk Vučeraković takođe smatra da kaznena politika mora biti stroža i efikasnija, ali i da zakonodavni okvir nije loš, već problem predstavlja nepoštovanje normi koje su na snazi.

– Pitanja se moraju rješavati na lokalnom nivou, kao što je urbanizacija, dok druga zahtijevaju reakciju Skupštine i Vlade gdje se moraju uvoditi novi zakoni i izmjene, kao i moratorijumi – kazao je Vučeraković.

AKCIJE

Organizovane akcije čišćenja jedan su od načina na koji sagovornici Pobjede pomažu očuvanju i njegovanju životne sredine.

Bojović objašnjava da je sa ostalim članovima Udruženja 2011. godine krenuo u aktivnu zaštitu i promociju Gorice.

– Nakon sprečavanja izgradnje saobraćajnog tunela kroz brdo, 2013. godine, u biološki pasivnoj udolini i zapuštenom prostoru formirali smo „Mediteranski vrt“ i njemu „Zelenu učionicu“ – navodi Bojović.

Od 2014. godine realizovali su 219 akcija, a oko 3.500 građana Podgorice je učestvovalo u njima.

Na teritoriji Podgorice u raznim akcijama često učestvuje i Vučeraković, čija je želja, kao biologa, da demonstrira vrijednosti i svojim primjerom pokaže da je spreman da zasuče rukave za promjene na bolje.

– Narušavanjem prirodnih zakona i štetnim dejstvom na životnu sredinu direktno utičemo na zdravlje i blagostanje, na osnovne životne uslove, a indirektno i na ekonomiju i kulturu. Prirodna bogatstva Crne Gore su neprocjenjiv resurs koji se treba promovisati kao takav i zaštititi, što će donijeti posebnu prepoznatljivost našoj državi i ekonomske benefite – poručio je Vučeraković.

Članovi NVO „Pandurica“, sa druge strane, održavaju lokalitet Carevog mosta i brda Pandurica u Nikšiću, a trude se, objašnjava Cicmil, da svojim akcijama odnjeguju druženje i realni kontakt.

Sa istim ciljem okupljaju se i članovi „Ecopatriotizma“, zajednice koja je nastala skoro, a koja je do sada, navodi Čogurić, sprovela deset akcija čišćenja u Podgorici i Nikšiću u kojima im se pridružuje veliki broj porodica koje zajedno sa njima rade na promjenama.