ELEKTROPRIVREDA: Bolje uložiti 54 miliona u rekonstrukciju, nego 180 miliona godišnje u uvoz

Do sada urađene finansijske analize, koje uzimaju u obzir kretanje cijena ugljen-dioksida i električne energije na berzi, pokazuju da je nastavak rada TE isplativ i da će ekološkom rekonstrukcijom biti zadovoljeni zahtjevi direktiva EU

Termoelektrana zbog važnosti treba da ostane sastavni dio elektroenergetskog sistema Crne Gore bar do 2035. godine, rekli su Pobjedi iz Elektroprivrede i poručili da ovaj stav ne osporava maksimalnu angažovanost kompanije da snažno krene u održivu energetsku tranziciju.

– Do sada urađene finansijske analize, koje uzimaju u obzir kretanje cijena ugljen-dioksida (CO2) i električne energije na berzi, jasno pokazuju da je nastavak rada TE i te kako isplativ, kao i da će ekološkom rekonstrukcijom biti zadovoljeni svi najstrožiji ekološki zahtjevi evropskih direktiva – poručili su iz EPCG i naveli da bi danas, da ne radi TE, morali da kupuju struju za milion eura dnevno da bi sistem bio stabilan.

– Ukoliko bi došlo do skorog gašenja TE, a da se ne izgradi dovoljan broj novih izvora, EPCG bi morala godišnje da uvozi električnu energiju za 120, odnosno 180 miliona eura po aktuelnim berzanskim cijenama, a država bi postala energetski potpuno zavisna – naglasili su iz EPCG i dodali da čak i da imamo taj novac, postoji problem kapaciteta prenosnog sistema i dolaska energije u Crnu Goru.

– S jedne strane je ekološka rekonstrukcija od 54 miliona eura koja će zadovoljiti standarde evropskih ekoloških direktiva i omogućiti rad najmanje 15 godina, a sa druge kupovina elektične energije u navedenoj vrijednosti u slučaju da prestane sa radom. Stoga, EPCG u današnjem obliku i načinu poslovanja jednostavno ne bi više postojala – ističu iz EPCG i dodaju da bi došlo do otkaza u TE, Rudniku uglja i ostalim firmama u reprolancu.

Resorni ministar Mladen Bojanić i državni sekretar Marko Perunović su 24. septembra saopštili da se ekološka rekonstrukcija ne isplati, jer bi se dobio nekonkurentan proizvod, a proizvodna cijena struje iz TE bi bila ,,strašno velika“. Oni su izračunali da bi rekonstrukcija koštala ,,između 80 i 100 miliona eura“, ali su najavili da bi postepeno gasili TE. Na to su reagovali predsjednik i direktor Rudnika uglja Dušan Janjušević i Milan Lekić, ističući da neće dozvoliti da se ugasi energetski kompleks i ostavi hiljadu Pljevljaka bez posla.

Iz EPCG, međutim, navode da imaju isti stav kao Ministarstvo kapitalnih investicija, odnosno da ,,dekarbonizacija energetike nije sporna već dinamika njenog sprovođenja.

– Očekujemo da država zauzme odlučniji stav o radu TE u budućnosti, kako bismo definisali plan daljih aktivnosti – saopštili su iz EPCG i dodali da je Ministarstvo upoznato sa svim detaljima ekološke rekonstrukcije i stanja u TE.

Tvrde da zadnjih 40 godina u Crnoj Gori praktično nije izgrađen nijedan MW novih izvora struje, pa je nemoguće tek tako se odreći izvora energije kakav je TE, naročito ako će rekonstrukcijom biti zadovoljeni svi najstrožiji ekološki standardi EU.

– Kako nam tržište električne energije govori, isti problem imaju zemlje Zapadne Evrope koje su, usljed problema u snabdijevanju gasom i nedostatkom vjetra, prinuđene da pokrenu svoje termoelektrane – kazali su iz EPCG. Navode da su u svakodnevnom kontaktu sa konzorcijumom koji treba da radi ekološku rekonstrukciju, jer stručnjaci iz TE rade na usaglašavanju tehničke dokumentacije za potrebe glavnog projekta.

– Dio predstavnika konzorcijuma je već neko vrijeme u Pljevljima i dokumentacija je prije desetak dana predata revidentu kako bi dao komentare – rekli su iz EPCG.

Ističu da rješenje iz idejnog projekta dijelom ne zadovoljava zahtjeve EU direktiva, pa je određene procesne sisteme pronađeno novo tehničko rješenje.

– Dodatna sredstva na račun izgradnje tih procesnih sistema nijesu zahtijevana. Postoje određeni tehnički preduslovi koje je potrebno ispuniti kako bi se izvela nova tehnička rješenja, a podrazumijevaju adaptaciju kotlovskog postrojenja, što je procijenjeno na 15 miliona eura, ali ta je investicija ionako bila neminovna – kazali su iz EPCG.

Bivši menadžment EPCG je 9. juna prošle godine sa konzorcijumom DEC International, Bemax, BBsolar i Permonte potpisala ugovor o ekološkoj rekonstrukciji prvog bloka TE, kojoj bi time vijek bio produžen za 30 godina.

– TE mora da radi dok se ne izgrade novi zamjenski proizvodni objekti. Zato planiramo energetsku tranziciju, odnosno izgradnja vjetroelektrane ,,Gvozd“, solarne elektrane ,,Briska Gora“ i Slano jezero, osam agregata u HE ,,Perućici“, hidroelektrane Komarnica i Kruševo, te definisanje novih lokacija za vjetro i solarne elektrane – rekli su iz EPCG i najavili da se radi o ulaganju od 1,3 milijarde eura.

U TE i Rudniku 1.200 radnika

Predstavnici EPCG naveli su da je u termoenergetskom kompleksu u Pljevljima (TE i Rudnik) direktno zaposleno 1.200 radnika ne računajući zaposlene iz drugih firmi koje su u reprolancu rada ovog kompleksa. – Upravo zbog toga EPCG aktivno učestvuje u izradi nacionalnog klimatskog i energetskog plana, u cilju dekarbonizacije i pravedne tranzicije. Obnovljivi izvori energije prepoznati su kao prioritet i strateško opredjeljenje razvoja, a u međuvremenu je potrebno da stručna javnost i relevantne institucije stvore realne i ozbiljne preduslove da pravedna tranzicija bude održiva – zaključili su iz EPCG.