DANAS JE BOŽIĆ: Nekada uz zvuk gusala, sada uz poklone i bogatu trpezu

Pored Vaskrsa, Badnjeg dana i krsne slave, Božić se smatra jednim od najvećih i najradosnijih hrišćanskih praznika. Proslavlja se u krugu najbližih, a jedini gost ovoga dana je položajnik koji dolazi ujutru da blagosilja ukućane. Iako postoje najrazličitiji običaji koji prate proslavu Božića, najveća simbolika ovog praznika je u badnjaku, česnici i svečanom pozdravu “Hristos se rodi – Vaistinu se rodi” kojim Hrišćani potvrđuju rođenje Isusa Hrista.

Prvi dan Božića je dan radosti rađanja, obnavljanja života, dok se drugi dan provodi u svečanom, domaćem raspoloženju, a u crkvama služi Liturgija zahvalnosti Bogorodici, a treći dan je posvećen Svetom prvomučeničku i arhiđakonu Stefanu.

Prvog dana Božića se ne ide u goste. Izuzetak je položajnik, prvi i jedini gost u kući, koji bi trebalo da donese sreću, napredak, radost i ljubav, pa porodice nastoje da za položajnika izaberu neku blisku osobu i dobronamjernu prema ukućanima.

Rano ujutro na Božić, domaćica zamijesi tijesto od kojeg peče pogaču – česnicu. U nju se stavlja  novčić. Kad se lomi česnica, onaj ko dobije dio u kome je novčić, po narodnom vjerovanju, biće srećan cijele godine.

Na Božic, kao i na Badnje veče, obavezno se pjeva uz gusle, naravno ko to umije.

Zabilježeno je i to da je u većini sela pljevaljske opstine običaj da žene, a nerijetko i po neki stariji muškarac, na Božic ujutro idu na groblje i svak od njih nosi po bocu rakije zasladjene šećerom. Tamo je piju i to ne u malim količinama.

U nekim krajevima Crne Gore na Božić ujutro služe se naročita jela. To se čini u Šarancima – opština Žabljak, gdje se priprema džogrdan, specijalitet koji se jede na Božić ujutro. Džogrdan se priprema od sakupljene masnoće sa supe od kuvanog sirovog i suvog mesa i tome se doda dosta skorupa iz mješine, kao i izdrobljeni hljeb, pa se napravi smjesa popara. To je izuzetno ukusno.

U Nikšiću je zabilježen običaj da porodica, zajedno sa polaznikom, podjeli pečeno srce, svako po manji komad, što simboliše dijeljenje ljubavi.

Želimo vam radostan Božić, ispunjen porodičnim zajedništvom, mirom i srećom i svako dobro u 2021. godini!